تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 467 |
تعداد مقالات | 4,522 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,145,311 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,334,974 |
بررسی تاریخنگاری ایدئولوژیک و مؤلّفههای رئالیسم سوسیالیستی در مجموعهی «از رنجی که میبریم»(با رویکرد سبکشناسی انتقادی) مطالعهی موردی: «درّهی خزانزده» و «زیرابیها» | ||
پژوهشنامهی مکتب های ادبی | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 7، مهر 1398، صفحه 100-130 اصل مقاله (274.08 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/rjls.2020.17877.1087 | ||
نویسندگان | ||
زهره نیک سیر* 1؛ حسین حسن پور آلاشتی2؛ مریم درپر3؛ مسعود روحانی1 | ||
1دانشگاه مازندران | ||
2دانشگاه مازندران.د انشکده علوم انسانی و اجتماعی- گروه زبان و ادبیات فارسی | ||
3دانشگاه کوثر بجنورد | ||
تاریخ دریافت: 07 دی 1398، تاریخ بازنگری: 31 تیر 1399، تاریخ پذیرش: 08 تیر 1399 | ||
چکیده | ||
چکیده سبکشناسی انتقادی با تحلیل لایههای مختلف متن در پی شناسایی مفاهیم پنهان در زیر سطح زبان و کشف ایدئولوژی حاکم بر آن است. متون ادبی سوسیالیستی به تأسّی از ادبیّات سوسیالیستی شوروی و به وسیلهی حزب توده که نمایندهی مارکسیسم در ایران و یکی از مهمترین جریانهای سیاسی در ایران سالهای 1320 -1332 بود، در ادبیّات داستانی ایران رواج یافت. حزب توده به عنوان حامی ادبیّات چپ، اکثر قریب به اتّفاق نویسندگان و روشنفکران جامعه را جذب کرد و سبک نوشتاری آنها را مطابق با بیانیّهی خویش تعیین نمود. آل احمد نیز یکی از نویسندگانی است که به حزب توده گرایش یافت و مدّتی به عضویت آن نیز درآمد. وی، مجموعهی «از رنجی که میبریم» را در دوران حضورش در این حزب نگاشت. در پژوهش حاضر، دو قطعهی ابتدایی و به هم پیوستهی این مجموعه به نامهای «درّهی خزانزده» و «زیرابیها» در چارچوب الگوی سبکشناسی انتقادی، مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. پژوهش پیش رو در پی تبیین موضع نویسنده و چگونگی و میزان انعکاس آموزههای سوسیالیستی در متن این دو روایت است. تعیین ژانر نیز از کارکردهای سبکشناسی انتقادی است که به عنوان یکی دیگر از اهداف این پژوهش مدّ نظر قرار دارد. نتیجه، حاکی از آن است که عملکرد نویسنده در بازتاب واقعهای تاریخی، از نوع تاریخنگاری ایدئولوژیک و روایت «درّهی خزانزده» روایتی در چارچوب الگوی سوسیالیستی است؛ ولیکن روایت «زیرابیها»، فاقد آموزههای سوسیالیستی است و آن را میتوان روایتی پسااستعماری با درونمایهی تبعید و مهاجرت دانست. ژانر روایتها نیز با توجّه به بنمایهی تاریخی آنها، ناداستان است. | ||
کلیدواژهها | ||
واژگان کلیدی: سبکشناسی انتقادی؛ رئالیسم سوسیالیستی؛ حزب توده؛ آل احمد؛ از رنجی که میبریم | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigation of Ideological Historiography and Components of Socialist Realism in the Collection of Az Ranji-ke Mibarim in the Light of Critical Stylistics Approach | ||
نویسندگان [English] | ||
zohreh niksiyar1؛ hossein hasan pur- alashty2؛ Maryam dorpar3؛ masud ruhani1 | ||
1university of mazandaran | ||
2university of mazandaran | ||
3kowsar university of bojnoord | ||
چکیده [English] | ||
Abstract Critical stylistics, by analyzing different layers of text, seeks to identify concepts beneath the surface of language and discover its dominant ideology. Socialist literary texts were introduced into Iranian fictional literature by Soviet socialist literature and Tudeh party (Iranian version of socialist party), which represented Marxism in Iran. It was one of the most important political movements in Iran during the years 1320-1332. This party as an advocate of leftist literature, it overwhelmingly absorbed writers and intellectuals in the community and dictated their writing style according to their own manifesto. Al-e Ahmad is also one of the writers who joined the party and became a member for a while. He wrote the collection of Az Ranji-ke Mibarim during his time in the Tudeh party. In this research, two opening and interrelated parts of this collection, namely “Darreh –he Khazan-zadeh” and “Zirabi-ha” are analyzed within the light of critical stylistics. The present study seeks to explain the authors’ position, how and the extent of the reflection of socialist teachings in the text of two narratives. Genre determination is also a critical stylistic function that is considered as another objective of this research. The result implies that the authors’ performance in reflecting historical event is ideological historiography and the narrative of “Darreh0he Khazan zadeh” is within a socialist narrative structure; “Zirabiha,” however, lacks socialist teachings and can be a postcolonial narrative with themes of immigration and exile. The narrative genre, according to its historical content, is a non-fiction one. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Keywords: Critical Stylistics, Socialist Realism, Tudeh Party, Al-e Ahmad, Az Ranji-ke Mibarim | ||
مراجع | ||
منابع
- آبراهامیان، یرواند.(1377). ایران بین دو انقلاب(درآمدی بر جامعهشناسی سیاسی ایران معاصر). ترجمهی احمد گلمحمّدی و محمّدابراهیم فتّاحی. چ 11. تهران: نی.
- اقدامات غیر قانونی.(1326). شورای متّحدهی مرکزی. ج 1. نشریّهی وزارت کار.
- آل احمد، جلال.(1357). از رنجی که میبریم. چ 2. تهران: امیر کبیر.
- ـــــــــــــــــــ .(1357). یک چاه و دو چاله و مثلاً شرح احوالات. تهران: رواق.
- ـــــــــــــــــــ .(1379). در خدمت و خیانت روشنفکران. چ4. تهران: فردوس.
- انوری، حسن و حسن احمدی گیوی.(1385). دستور زبان فارسی2. تهران: فاطمی.
- بوشه، راجر.(1385). نظریّههای جباریت از افلاطون تا آرنت. ترجمهی فریدون مجلسی. تهران: مروارید.
- پنیکوک، الستر.(1378). «گفتمانهای قیاس ناپذیر». ترجمهی سیّدعلیاصغر سلطانی. فصلنامهی علوم سیاسی. س1. ش 4. صص 118-154.
- ترشیزی، فاطمه بشری.(1394). سبکشناسی انتقادی ترجمهی داستان یوسف در قرآن و تورات. پایاننامهی کارشناسی ارشد: گروه زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد.
- تلخابی، مهری.(1393). «بررسی رمان «پرندهی من»، اثر فریبا وفی، از منظر سبکشناسی انتقادی». فصلنامهی تخصصی تحلیل و نقد متون زبان و ادبیّات فارسی. ش 21. صص 115-154.
- خامهای، انور.(1363). فرصت بزرگ از دست رفته. ج 2. تهران: هفته.
- دُرپر، مریم(1390). سبکشناسی نامههای امام محمّد غزالی با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی. رسالهی دکتری: گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد.
- دُرپر، مریم.(1391). «سبکشناسی انتقادی، رویکردی نوین در بررسی سبک بر اساس تحلیل گفتمان انتقادی». فصلنامهی علمی پژوهشی نقد ادبی. س 5. ش 17. صص 37-62.
- دُرپر، مریم.(1392). سبکشناسی انتقادی(سبکشناسی انتقادی نامههای غزالی با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی). تهران: علم.
- ـــــــــــــ .(1393 الف). «لایههای مورد بررسی در سبکشناسی انتقادی داستان کوتاه و رمان». مجلّهی جستارهای زبانی. دورهی 5. ش 6.(پیاپی 21). صص65-94.
- ـــــــــــــ .(1393ب). «ردهبندی و آسیبشناسی پژوهشهای سبکشناسی فارسی و راه حلهای پیشنهادی». مجلّهی فنون ادبی. س 6. ش 1.(پیاپی10). صص 129-149.
-رضویان، رزاق.(1389). «جایگاه و نقش قهرمان پروبلماتیک در رمانهای رئالیستی فارسی». مقالههای نخستین همایش پژوهشهای زبان و ادب فارسی: سبزوار. صص 1281-1292.
- ساچکوف، بوریس.(1362). تاریخ رئالیسم. ترجمهی محمّدتقی فرامرزی. تهران: تندر.
- ساسانی، فرهاد.(1389). «تأثیر بافت متنی در معنای متن». مجلّهی زبانپژوهی دانشگاه الزهرا(س). س 2. ش 3. صص 109-124.
- سلدن، رامان، ویدوسون، پیتر.(1377). راهنمای نظریّهی ادبی معاصر. ترجمهی عبّاس مخبر. چ2. تهران: طرح نو.
- شیخرضایی، حسین.(1385). نقد و تحلیل و گزیده داستانهای جلال آل احمد. چ3. تهران: روزگار.
- شهری، بهمن.(1391). «پیوندهای میان استعاره و ایدئولوژی». فصلنامه علمی پژوهشی نقد ادبی. س 5. ش 19. صص 59-76.
- فاولر، راجر.(1381). زبانشناسی و نقد ادبی. ترجمهی حسین پاینده و مریم خوزان. تهران: نی.
- فتوحی، محمود.(1390). سبکشناسی نظریّهها، رویکردها و روشها. چ1. تهران: سخن.
- فرخندهکلات، علی.(1395). بررسی ویژگیهای سبکی سه داستان کوتاه صمد بهرنگی با رویکرد سبکشناسی انتقادی. پایاننامهی کارشناسی ارشد: گروه زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد.
- فیشر، ارنست.(1349). ضرورت هنر در روند تکامل اجتماعی. ترجمهی فیروز شیروانلو. چ 3. تهران: توس.
-کوچش، زلتن.(1393). مقدمهای کاربردی بر استعاره. ترجمهی شیرین پورابراهیم. تهران: سمت.
-گلدمن، لوسین.(1381). جامعه، فرهنگ، ادبیّات. گزیده و ترجمهی محمّدجعفر پوینده. چ 3. تهران: چشمه.
-گورکی، ماکسیم.(1390). مادر. ترجمهی محمّد قاضی. تهران: جامی.
- مونت گومری، مارتین.(1373). «رئالیسم». مجلّهی هنر. ش 27. صص 363-370.
- لوکاچ، گئورگ.(1373). پژوهشی در رئالیسم اروپایی. ترجمهی اکبر افسری. تهران: علمی و فرهنگی.
- مارتین، والاس.(1386). نظریّههای روایت. ترجمهی محمّد شهبا. تهران: هرمس.
- مارکس، کارل و فریدریش انگلس.(1359). مانیفست حزب توده. ترجمهی محمّد پورهرمزان. بیجا: حزب تودهی ایران.
- مدرّسی، یحیی.(1368). درآمدی بر جامعهشناسی زبان. چ 1. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- نوری، مصطفی(1394). روزگار بیقراری(مازندران و گرگان در اشغال ارتش سرخ 1325-1320). تهران: سازمان اسناد و کتابخانهی ملی.
- وردانک، پیتر.(1389). مبانی سبکشناسی. ترجمهی محمّد غفاری. تهران: نی.
- وندایک، تئون ای.(1382). مطالعاتی در تحلیل گفتمان؛ از دستور متن تا گفتمانکاوی انتقادی. ترجمهیی پرویز ایزدی. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
- هادی، روحالله و تهمینه عطایی.(1388). «مبانی زیباشناختی رئالیسم سوسیالیستی». مجلّهی دانشکدهی ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلّم. س 17. ش 64. صص 125-148.
- یارمحمّدی، لطفالله.(1383). گفتمانشناسی رایج و انتقادی. تهران: هرمس.
- یوسفینیا، علیاصغر.(1370). تاریخ تنکابن. تهران: قطره.
روزنامهها و مجلات:
- داد
- دموکرات ایران
مراکز آرشیوی:
- سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران(ساکما)
Wodak, R.(1989). Language, Power, and Ideology: Studies in Political Discourse. Amesterdam: John Benjamins. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 491 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 371 |