تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 467 |
تعداد مقالات | 4,519 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,144,860 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,334,673 |
انسجام درونی سوره حجرات در تبیین رعایت حریم خصوصی بر مبنای تحلیل محتوای مضمونی | ||
مطالعات فهم قرآن | ||
دوره 1، شماره 1، اسفند 1401، صفحه 197-215 اصل مقاله (466.42 K) | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/qhs.2023.24082.1152 | ||
نویسندگان | ||
فرشته معتمدلنگرودی* 1؛ فاطمه علایی2 | ||
1پزوهشگر پسادکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهراء(س) | ||
2علوم قرآن و حدیث دانشگاه الزهراء تهران | ||
تاریخ دریافت: 11 مرداد 1401، تاریخ بازنگری: 16 مهر 1401، تاریخ پذیرش: 23 اسفند 1401 | ||
چکیده | ||
یکی از مهمترین مؤلفههای سبک زندگی دینی در حوزه ارتباطات انسانها با یکدیگر، رعایت حریم خصوصی است که عامل مهم در سلامت اجتماعی و امنیت روانی افراد محسوب میشود. مراعات این فضیلت اخلاقی از ظرافت ویژهای برخوردار است و اجرای آن مستند به منابع دینی است. سوره حجرات به عنوان یکی از سورههای قرآنی با بیان این مسئله، الگوی سبک زندگی دینی مسلمانان را ارتقاء بخشیده و ثمره خویشتنداری را برای فرد به ارمغان خواهد آورد. در این پژوهش مقوله رعایت حریم خصوصی در سوره حجرات براساس تحلیل محتوای مضمونی مورد واکاوی قرار گرفته است با این هدف که به شناسایی مؤلفهها و شاخصههای رعایت حریم خصوصی به عنوان یکی از ابعاد سبک زندگی اسلامی در سوره حجرات بپردازد و انسجام درونی این سوره را در این باره نشان دهد. تحلیل این مضامین و مؤلفهها در سوره حجرات نشان میدهد که رعایت حریم خصوصی و حرمت تجسس به ویژه در حوزه اجتماع اهمیّت زیادی دارد و به منظور ساخت یک مدل در صیانت از حریم خصوصی، سه مؤلفه مبانی، مقدمات و الزامات را باید تبیین و تدقیق کرد. ثمره تخلّق به این ارزش اخلاقی، خویشتنداری برای فرد معرفی شده است که جایگاه منیع این خصیصه اخلاقی منجر میگردد، فرد در سایر فضائل اخلاقی موفق باشد و به سبک زندگی اسلامی نائل آید. همچنین آیات سوره حجرات در موضوع رعایت حریم خصوصی ارتباط وثیق با یکدیگر دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
حریم خصوصی؛ حجرات؛ خویشتنداری؛ تجسّس؛ سبک زندگی | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
قرآن کریم.
انصاری، باقر (1386)، حقوق حریم خصوصی، تهران: نشر سمت.
ایزوتسو، توشیهیکو (1360ش)، مفاهیم اخلاقی-دینی در قرآن، ترجمۀ فریدون بدرهای، تهران: نشر قلم.
باردن، لورنس (1375ش)، تحلیل محتوا، ترجمۀ ملیحه آشتیانی و محمد یمنی دوزی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
-جانیپور، محمد و مهدی لطفی (1394ش)، «نقش آیات اخلاقی قرآن کریم در تدوین نظام هدایت فردی و اجتماعی»، فصلنامۀ علمی-پژوهشی تحقیقات علوم قرآن و حدیث، دانشگاه الزهراء (س)، سال12، پیاپی26: 54-27.
چارلز، گلاک و رادنی استارک (1372ش)، «تعریف جامعهشناختی از دین»، ترجمۀ حسین قاضیان، مجلۀ کیان، شمارۀ 17: 26-22.
حلّی، حسن بن یوسف (1387ش)، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی رضوی.
خمینی، روح الله (1394ش)، شرح چهل حدیث (اربعین حدیث)، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
رسولی، مهستی و زهرا امیرآتشانی (1390ش)، تحلیل محتوا با رویکرد کتب درسی، تهران: انتشارات جامعهشناسان.
سروش، محمد (1393ش)، اصول حریم خصوصی بر اساس منابع اسلامی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
شرف الدین، حسین (1396ش)، ارزشهای اجتماعی از منظر قرآن کریم، چاپ اول، تهران: انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
طباطبایی، محمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
طبرسی، فضل بن حسن (1372ش)، مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران: انتشارات ناصرخسرو.
طریحی، فخرالدین (1375ش)، مجمع البحرین، چاپ سوم، تهران: کتابفروشی مرتضوی.
طیّب، عبدالحسین (1378ش)، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات اسلام.
عابدی جعفری و همکاران (1390ش)، «تحلیل مضمون و شبکۀ مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در دادههای کیفی»، اندیشۀ مدیریت راهبردی، سال 5، پیاپی10: 198-151.
قرشی، علی اکبر (1377ش)، تفسیر أحسن الحدیث، تهران: بنیاد بعثت.
کریپندورف، کلوس (1378ش)، مبانی روششناسی تحلیل محتوا، ترجمۀ هوشنگ نائینی، تهران: انتشارات روش.
کلینی، محمدبن یعقوب (1407ق)، الکافی، تهران: دالکتب الإسلامیه.
مجلسى، محمدباقر بن محمد تقى(1403ق)، بحارالأنوار الجامعه لدرر الأخبار الأئمه الأطهار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
-مدرسی، محمدتقی (1419ق)، من هدی القرآن، تهران: دار محبی الحسین.
مطهری، مرتضی (1368ش)، ده گفتار، چاپ پنجم، تهران: صدرا.
------------ (1379ش)، مجموعه آثار، چاپ نهم، تهران: صدرا.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1374ش)، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
Shostack. A. and Syverson.P,(2004), What price privacy, J. in Economics of Information Security, The Netherland, Kluwer.
https://www.irna.ir.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 631 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 394 |