پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 30 |
| تعداد شماره‌ها | 467 |
| تعداد مقالات | 4,519 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,144,861 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,334,676 |
تز نظریه‌باری مشاهده و علم دینی | ||
| کاوش‌های فلسفه و دین | ||
| مقاله 10، دوره 1، شماره 2، بهمن 1401، صفحه 131-149 اصل مقاله (397.06 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی اصیل (Original Article) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/jre.2023.24801.1172 | ||
| نویسنده | ||
| جلال عبدالهی* | ||
| فارغ التحصیل کارشناسی ارشد فلسفه علم، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران و دبیر فیزیک در آموزش و پرورش، مهاباد، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 12 دی 1401، تاریخ بازنگری: 21 بهمن 1401، تاریخ پذیرش: 24 بهمن 1401 | ||
| چکیده | ||
| در این مقاله نقش پیش فرض ها و ارزش های غیرمعرفتی، در نظریات مربوط به علم دینی مورد بررسی قرار می گیرد. با بررسی یکی از نقدهای دکتر باقری به نظریۀ علم دینی دکتر گلشنی، به صورت خاص، روی اثر و نقش آفرینی تز نظریه باری مشاهدات در مرحله‌ی تولید یافته‌های آزمایشگاهی تمرکز می شود. حداقل علی القاعده این اثر میتواند نقشی سازنده در دفاع از نظریه های مربوط به علم دینی داشته باشد. اما با بررسی فرایند عمل علمی، به خصوص تکیه بر مفهوم مشاهدۀ آفاقیشدۀ آلن چالمرز (فیلسوف علم متاخر) روشن می شود که ازآنجاکه نتایج آزمایشگاهی دربردارندۀ پاسخ جهان‌اند، نظریه باری مشاهدات در این مرحله نمی‌تواند نقشی سازنده در دفاع از نظریه های مربوط به علم دینی داشته باشد. در ادامه، این نکته توضیح داده می شود که نتایج و مشاهدات آفاقی شده، مورد قبول همگان هستند و می توان نظریات را با توجه به این نتایج، مورد ارزیابی نسبتا بی طرفانه قرار داد. نکته ای که اغلب نظریات علم دینی از آن غفلت دارند، چراکه بر تز نظریه باری مشاهدات تاکید افراطی دارند و این تاکید افراطی، منجر به انکار داوری بیطرفانۀ نظریات علمی می گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| یافته‌های آزمایشگاهی؛ نظریه‌باری مشاهدات؛ مشاهدۀ آفاقی‌شده؛ علم دینی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Theory-ladenness of Observation Thesis and Religious Science | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jalal Abdollahi | ||
| M.A. of the Philosophy of Science, Sharif University of Technology; Physics Teacher in Ministry of Education, Mahabad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| In this article, I examine the role of non-epistemic values and presuppositions in scientific theories. One of the cases that can show this role-playing is the theory-ladenness of observations. Theory-ladenness of observation thesis expresses the idea that theoretical expectations (derived from non-empirical values and presuppositions) pervade the scientific process, especially that these theoretical expectations can play a role in determining scientific observations. Relying on this role-playing, some advocates of religious science defend the possibility of religious science. After investigating one of Dr. Bagheri's critiques of Dr. Golshani's theory of religious science, I focus on the effect on the Theory-ladenness of observation thesis in the middle stage of the construction of religious science. At least in the first sight, this effect can play a constructive role in defending religious science. But, paying attention to the (process of) scientific practice, especially according to Alan Chalmers' concept of objectified observation, I try to show that the theory-dependence of observation at the middle stage can’t play a constructive role in defending religious science because experimental outputs, to a great extent, are determined by what the world (reality) does rather than by the theoretical views or mental content of experimenters. In the following, I explain the objectified observations can be generally accepted, and theories can be evaluated relatively impartially according to these observations. Most theories of religious science ignore what I explained because they place extreme stress on the theory-ladenness of observation thesis, and this extreme stress leads to the denial of the impartial judgment of scientific theories. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| laboratory findings, theory-ladenness, observation, objectified observation, religious science | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
Abdollahi, J., Sajadi, H. (2022). A critical examination of Douglas' argument to justify the involvement of non-epistemic values in science. Philosophical Thought. (in persian) http://jpt.modares.ac.ir/article-34-63987-en.html Bagheri Noaparast, K. (2017). Review and Criticism of From Secular Science to Religious Science. Pizhuhish nāmah-i intiqādī-i mutūn va barnāmah hā-yi ̒ulūm-i insāni (Critical Studies in Texts & Programs of Human Sciences), 17(2), 1-17. (in persian) Bhaskar, R. (2008). A Realist Theory of Science, Routledge. Chalmers, Alan F. (1990) Science and its Fabrication, Open University Press, Milton Keynes. Translated by Mustafa Taqvi (in persian) Golshani, M. (2011). Religious Science: Why?. Isra Hikmat, 2(4), 15-25. (in persian) Golshani, M. (2011) From Secular Science to Religious Science, (Fifth Edition). Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies. (in persian) Golshani, M. (2000) How to Make Sense of Islamic Science, American Journal of Islamic Social Science, 17(3): 1-21 Golshani, M. (2019). A Consideration of the Role of Religion in Science. Naqd Va Nazar, 24(94), 5-21. (in persian) Golshani, M. (2005) Comment on ‘‘A Religiously Partisan Science? Islamic and Christian Perspectives’’, Theology and Science, Vol. 3, No. 1: 88-91 Hajizadeh, A. (2021). The Role of Non-Empirical Assumptions in Science and Its Consequences on the Idea of Local- Religious Science. Journal of Philosophical Investigations, 15(34), 100-121. doi: 10.22034/jpiut.2020.42279.2687 (in persian) Hosni, H. Alipour, M. Movahed Abtahi, M. (2012). religious science; Views and considerations (in persian) Feyerabend, P. (1958). An Attempt at a Realistic Interpretation of Experience, Proceedings of the Aristotelian Society, Volume 58, Issue 1, 143–170 Lacey, H. (2017). Distinguishing Between Cognitive and Social Values, in: Current Controversies in Values and Science, Edited by Kevin C. Elliott and Daniel Steel, Routledge: 15-30 Ladyman, J. (2002). Understanding philosophy of science. London: Routledge. Plantinga, A. (1996). Science: Augustinian or D uhemian? Faith and Philosophy. Vol. 13, No.3, Pages 368-394. (in persian) Popper, K. R. (1972). Objective Knowledge, Oxford: Clarendon Press Translated by Ahmad Aram (in persian) Poostforush, M., Taqavi, M. (2021). Bhaskar's minimal methodology: an argument against relativism. Methodology of Social Sciences and Humanities, 27(109), 1-14. doi: 10.30471/mssh.2021.7648.2206 (in persian) Reiss, J and Sprenger, J. (2020). "Scientific Objectivity", The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2020 Edition), Edward N. Zalta (ed.), https://plato.stanford.edu/archives/win2020/entries/scientific-objectivity. Stenmark, M. (2005). A Religiously Partisan Science? Islamic and Christian Perspectives, Theology and Science, 3(1): 23-38 Taqavi, M. (2018). Religious Science: A Reaction to Naturalistic Science. Philosophy of Science, 8(15), 27-48. (in persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 308 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 235 |
||
