تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 512 |
تعداد مقالات | 4,960 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,602,065 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,651,500 |
بررسی تطبیقی آموزه بداء و تفکر گشودگی در حل تعارض علم پیشین الهی و اختیار انسان | ||
کاوشهای فلسفه و دین | ||
مقاله 7، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، بهمن 1402، صفحه 109-126 اصل مقاله (326.4 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی اصیل (Original Article) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/jre.2024.24308.1165 | ||
نویسندگان | ||
عیسی محمدی نیا* 1؛ سید محمدعلی دیباجی2 | ||
1استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه مازندران. | ||
2دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
تاریخ دریافت: 03 مهر 1401، تاریخ بازنگری: 11 آذر 1402، تاریخ پذیرش: 04 شهریور 1402 | ||
چکیده | ||
خداباوری گشوده جنبشی الهیاتی است که در اواخر قرن بیستم میلادی از دل سنّت اوَنجلیکال مسیحی سر برآورد و دغدغه ترسیم مدلی از فعل خداوند در عالم را داشت که بتواند براساس آن تعارض و ناسازگاری موجود در الهیات سنّتی، یعنی بین اراده آزاد/ اختیار بشر و علم پیشین و مطلق الهی را رفع کند. این تفکر که رویکردی نوین در عرصه الهیات و فلسفه دین به شمار میرود، دیدگاههایی را مطرح کرده که هم به لحاظ فلسفی و هم به لحاظ الهیاتی و کلامی توجه و انتقاد بسیاری از اندیشمندان را به خود جلب کرده است. با نگاه به میراث گرانبهای اندیشه اسلامی و به خصوص شیعی می توان دریافت که آموزه بداء در حل مسأله اختیار بشر و علم پیشین الهی می تواند موفق تر عمل کند. چرا که براساس خداباوری گشوده، بایستی از اطلاق علم الهی صرف نظر نمود، علاوه بر آنکه صفاتی همچون تغییرپذیری را به خداوند نسبت داد تا از اختیار بشر محافظت کرد در حالیکه با کمک آموزه بداء می توان هم اطلاق علم الهی را حفظ نمود و هم انسان را موجودی با اختیار مطلق دانست. در این پژوهش تلاش می گردد تا این برتری تبیین گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
الهیات گشوده؛ کلام مسیحی؛ علم پیشین الهی؛ اختیار بشر؛ اصل بداء | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Comparative Study of Bada's Doctrine and Openness Thinking in Solving the Conflict between Divine Foreknowledge and Human Free Will | ||
نویسندگان [English] | ||
Eisa Mohammadinia1؛ Seyed Mohammad Ali Dibaji2 | ||
1Assistant professor of Islamic philosophy and theology, University of Mazandaran, Babolsar, Iran | ||
2Associate professor of Islamic philosophy, University of Tehran, Farabi Campus, Qom, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Open theology is a theological movement that emerged from the heart of the evangelical Christian tradition at the end of the 20th century and was concerned with drawing a model of God's action in the world, based on which it could resolve the conflict and inconsistency in traditional theology, that is, between free will/human agency and God's prior and absolute knowledge. This thinking, which is considered a new approach in the field of theology and philosophy of religion, has raised views that have attracted the attention and criticism of many thinkers, both philosophically and theologically. Looking at the precious heritage of Islamic and especially Shiite thought, it can be seen that the doctrine of Bada can be more successful in solving the problem of human free will and divine foreknowledge; because based on open theism, it is necessary to give up the application of divine knowledge, in addition to ascribing attributes such as changeability to God in order to protect human free will, while with the help of Bada's teaching, it is possible to maintain the application of divine knowledge and to consider man as a being with absolute free will. In this research, an attempt was made to explain this superiority. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
open theology, Christian word, divine foreknowledge, human free will, principle of innovation | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
قرآن کریم.
ابن فارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللّغه، قم: مکتب الأعلام الاسلامی.
ابن منظور، محمد بن مکرم (1408ق)، لسان العرب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
اسماعیلی، محمدعلی، احمدی اصفهانی، سید محمدمهدی (1391)، بررسی تطبیقی مسأله بداء در اندیشه غالب متکلمان و فلاسفه شیعه، پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، 11/42: 142-115.
العاملی، شیخ محمد مکّی (1414ق)، الالهیات علی هدی الکتاب و السنّه و العقل، قم: مؤسسه الامام الصادق علیه اسلام، ج2.
المفید، محمد بن نعمان (1414ق)، تصحیح الاعتقادات الشیعه، قم: دارالمفید.
المقری الفیومی، احمد بن محمد بن علی (1405ق)، المصباح المنیر، دارالهجره.
بخاری، محمدبن اسماعیل (بیتا)، صحیح البخاری، بیجا: بینا.
جوهری، اسماعیل بن حماد (1410ق)، الصّحاح، بیروت: دارالعلم للملایین.
دیباجی، سید محمدعلی، محمدی نیا، عیسی (1398)، نقد و بررسی نسبت علم الهی با اختیار انسان در الهیات گشوده بر مبنای فلسفه صدرایی، جستارهای فلسفه دین، 8/1: 104-83.
راغب اصفهانی، ابوالقاسم (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن الکریم، دمشق: دارالقلم.
سبحانی، جعفر (1414ق)، البداء فی ضوء الکتاب و السنّه، قم: مؤسسه النشر الاسلامیّ.
سعدی، محمدجواد، صلواتی زاده، مسعود (1392)، بداء و نقد نظریه سلفیون معاصر، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای اعتقادی کلامی، 3/11.
شهرستانی، عبدالکریم (بیتا)، الملل و النحل، ج1، بیروت: دارالمعارف.
طباطبایی، محمدحسین (1393)، المیزان فی تفسیر القرآن، ج11 قم: جامعه مدرسین.
طریحی، فخرالدّین (1375ش)، مجمع البحرین، تحقیق سید احمد حسینی، تهران: کتابفروشی مرتضوی.
فیروزآبادی، محمد بن یعقوب (1412ق)، القاموس المحیط، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
کلینی، محمد بن یعقوب (1419ق)، أصول الکافی، تصحیح و تعلیق محمد جعفر شمس الدین، قم: دارالتعارف للمطبوعات، چ2.
محمدی نیا، عیسی (1400)، تبیین علم و مشیت الهی و رابطه آنها با اختیار بشر در الهیات گشوده (با تأکید بر دیدگاه جان ساندرز) و نقد آن بر مبنای فلسفه صدرایی (رساله دکتری)، تهران: دانشگاه تهران.
معرفت، محمدهادی (1410ق)، التمهید فی علوم القرآن، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، چ3.
میرصدری، سعیده، نصیری، منصور (1397)، بررسی و نقد آموزه گشودگی در حل تعارض علم الهی و اختیار بشری، جستارهای فلسفه دین، 7/2: 149-129.
ناصف، منصور علی (2008م)، التاج الجامع للأصول فی أحادیث الرّسول، بیروت: دارالخلافه.
- Belt, Thomas (2002). Open Theism and the Assemblies of God. Assembly of God Missionary, Beirut, Lebanon, Summer. - Boyd, Gregory A, David Hunt, William Lane Craig, and Paul Helm. (2001). Divine foreknowledge: Four views. Inter Varsity Press. - Boyd, Gregory A. (2002). ‘Christian love and academic dialogue: A reply to Bruce War.’ Journal of the Evangelical Theological Society 45(2): 233. - Clarke, W. Norris (1973). “A New Look at the Immutability of God.” In God, Knowable and Unknowable, edited by Robert J. Roth. New York: Fordham University Press. - Gardoski, Kenneth M. (2011). Open Theism, Babtist Bible Seminary, Clarks Summit Pa. - Hasker, William (1989). God, Time, and Knowledge, New York: Cornell University Press. - Pinnock, Clark, Richard Rice, John Sanders, William Hasker and David Basinger (1994). “The Openness of God: A Biblical Challenge to the Traditional Understanding of God” Downers Grove: Intervarsity Press. - Pinnock, Clark. (1996). God’s Sovereignty in Today’s World, Princeton: Theology Today, 53/1. - Pinnock, Clark. (2003). Open Theism: “What is this? A new teaching? and with authority” (MK 1:27), Ashland Theological Journal. - Sanders, John. (1998). The God Who Risks: A Theology of Providence, Downers Grove: Intervarsity Press. - Sanders, John (2007). An Introduction to Open Theism, Reformed Review, 60/ 2. - Wellum, Stephan J. (2002). Divine sovereignty-omniscience inerrancy, and open theism: An evaluation, Journal of the Evangelical Theological Theism. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 174 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 199 |