پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 484 |
| تعداد مقالات | 4,712 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,347,457 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,492,683 |
نقد مدیحه‌ها در نسخه‌ها و چاپ‌های شاهنامه | ||
| پژوهش‌نامه‌ی مکتب های ادبی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1404 اصل مقاله (1.2 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله‌ی پژوهشی استخراج از رساله و پایان‌‌‌‌نامه | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/rjls.2025.27697.1500 | ||
| نویسندگان | ||
| معصومه زندیه1؛ تیمور مالمیر* 2 | ||
| 1مربی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور تهران، ایران | ||
| 2دانشگاه کردستان | ||
| تاریخ دریافت: 22 شهریور 1403، تاریخ بازنگری: 03 اردیبهشت 1404، تاریخ پذیرش: 27 اسفند 1403 | ||
| چکیده | ||
| براساس شیوة روایت‌پردازی فردوسی، به بررسی جایگاه و نقش ابیات مدحی در ساختار شاهنامه پرداخته‌ایم. متن شاهنامه به‌نسبتِ دیباچه، امکان دخل و تصرف ایدئولوژیک بسیار کمی به کاتبان و متصرفان می‌دهد علاوه‌براین، دیباچه به‌منزلۀ چراغ است که مصنف به خواننده می‌دهد تا او را وادارکند با نوع نگاه مصنّف به قرائت متن بپردازد. بدین سبب، برخی کاتبان برای القاء دیدگاه خود به خوانندگان به تصرف در دیباچۀ اصلی یا دیباچۀ برخی از داستان‌های شاهنامه روی‌آورده‌اند. ازاین‌روی است که بخش زیادی از دیباچة شاهنامه کاملاً متفاوت با دنیای اندیشة فردوسی است. یکی از شیوه‌های تصرف در شاهنامه، گنجاندن مدیحه‌های مربوط به محمود غزنوی در دیباچۀ اصلی یا بخش‌های دیگر شاهنامه است اما محققان معتقدند فردوسی این مدایح را در تدوین دوم در متن گنجانده‌است. محققان به سخنان تذکره‌نویسان و روایت‌های متأخر اعتمادکرده‌اند و تیرگی رابطۀ فردوسی و محمود را براثرِ ناخرسندی فردوسی از میزان صلۀ پرداختی دانسته‌اند. در این پژوهش برای اثبات نادرستی نسبت‌دادنِ مدیحه‌سرایی فردوسی برای محمود، افکار، اندیشه‌ها و مضمون‌های ابیات مدحی در نسخه‌های شاهنامه را با افکار، اندیشه‌ها و مضامین مدیحه‌های فرخی، عنصری و غضایری رازی در دربار محمود غزنوی مطابقت‌کرده‌ایم. تشابه مدایح مندرج در نسخه‌های شاهنامه با مدایح شاعران دربار غزنوی بیانگر آن است که قصۀ تدوین مجدد شاهنامه برای گنجاندن مدایح برای دریافت صله ساختگی است. تشابه مضامین و برخی تعابیر مدایح مندرج در شاهنامه با مدایح شاعران درباری نیز بیانگر آن است که جاعلان این ابیات برای واقعی جلوه‌دادن نسبت آنها به فردوسی از تعابیر مرسوم استفاده‌کرده‌اند تا بتوانند فردوسی را به‌عنوانِ شاعری مداح معرفی‌کنند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| «ملحقات شاهنامه»؛ «شعر مدحی»؛ «مدح محمود غزنوی» | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Critique of Panegyrics in the Manuscripts and Editions of Shahnameh | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Masomeh Zandiyeh1؛ Teymoor Malmir2 | ||
| 1, Department of Persian Language and Literature, Payam Noor University, Tehran, Iran | ||
| 2University of Kurdistan | ||
| چکیده [English] | ||
| Based on Ferdowsi’s narrative style, this study examines the position and role of panegyric verses within the structure of Shahnameh. Unlike the preface, the main body of Shahnameh allows very little room for ideological manipulation by scribes and later editors. The preface serves as a kind of guiding light offered by the author to lead the reader to interpret the text through his perspective. For this reason, some scribes have altered the original preface or the prologues of certain stories in order to convey their own ideological views. Consequently, a significant portion of Shahnameh’s preface differs fundamentally from Ferdowsi’s intellectual world. One method of such tampering involved inserting panegyrics dedicated to Mahmud of Ghazni either in the main preface or other parts of Shahnameh. However, some scholars believe Ferdowsi himself included these praises in a second compilation of the text. In this study, we challenge the attribution of these panegyrics to Ferdowsi by comparing the thoughts, themes, and content of the laudatory verses found in Shahnameh manuscripts with those of the court poets Farrokhi, Unsuri, and Ghazaeri Razi, who composed panegyrics for Mahmud. The similarities between the praises in Shahnameh and those by the Ghaznavid court poets suggest that the story of a second compilation of the epic to include panegyrics in return for payment is likely fabricated. These thematic and stylistic similarities further indicate that forgers used conventional expressions to make these verses appear authentic and to portray Ferdowsi as a courtly panegyrist. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Shahnameh preface, Shahnameh appendices, Panegyrics for Mahmud of Ghazni in Shahnameh manuscripts, Panegyrics by court poets for Mahmud of Ghazni | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 33 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 31 |
||