پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 32 |
| تعداد شمارهها | 522 |
| تعداد مقالات | 5,073 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,777,010 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,796,105 |
تجربه در خدمت معرفت: رویکرد جامع قرآن به محدودیتهای پوزیتیویسم | ||
| کاوشهای فلسفه و دین | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی اصیل (Original Article) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/jepr.2025.29655.1286 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد شفیق اسکی* 1؛ علی نائیجی2؛ فاطمه قربانی لاکتراشانی1 | ||
| 1استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فرهنگیان مازندران | ||
| 2مدرس مدعو دانشگاه شمال و دانشگاه فرهنگیان مازندران | ||
| تاریخ دریافت: 20 تیر 1404، تاریخ بازنگری: 06 آذر 1404، تاریخ پذیرش: 15 آذر 1404 | ||
| چکیده | ||
| برای کسب معرفت، روشهای متعددی مانند حس و تجربه، عقل و شهود، وجدان و وحی وجود دارد که بشر در طول تاریخ از آن بهرهمند شده است. در قرن بیستم، پوزیتیویستهای منطقی معرفت را به انحصار حس و تجربه محدود نموده و همچون «دکارت»، در پی وحدت و یکپارچهسازی علوم بودند. در مقابل، قرآن کریم با بهرهگیری از تمامی روشهای موجود، کوشیده است آگاهی بشری را به شکلی جامع و همهجانبه ارتقا دهد. قرآن نه تنها از حس و تجربه برای شناخت جهان طبیعی بهره میگیرد، بلکه از آنها برای دستیابی به حقایق ماوراء طبیعی نیز استفاده میکند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی تطبیقی نقش و جایگاه تجربه در معرفتشناسی قرآن کریم و پوزیتیویسم منطقی میپردازد. یافتهها نشان میدهد که انحصار معرفت در روش تجربه، هرچند در فهم مسائل طبیعی و علمی بسیار مؤثر است، اما باعث محدودیت در درک مسائل مابعدالطبیعه و اخلاق میشود و زمینه را برای تعطیلی این حوزهها فراهم میآورد. در مقابل، قرآن با رویکردی فراگیر و تلفیقی، تجربه را در کنار سایر روشهای معرفتی به کار میگیرد و از آن در تمامی علوم، اعم از طبیعی و ماوراء طبیعی بهره میبرد. بر این اساس، روش تجربی نمیتواند به عنوان روش منحصر به فرد معرفت قلمداد شود، بلکه در کنار سایر روشها، نقشی مکمل و تعیینکننده دارد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| قرآن کریم؛ پوزیتیویسم منطقی؛ معرفتشناسی؛ روش تجربی؛ عقل | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Experience in the Field of Cognition: A Comparative Analysis of the Approaches of the Holy Quran and Logical Positivism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mohammad shafiq aski1؛ ali nayeeje2؛ fateme Qorbani laktarashani1 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Farhangian University of Mazandaran | ||
| 2Visiting Lecturer, Department of Theology and Islamic Studies, Farhangian University of Mazandaran | ||
| چکیده [English] | ||
| There are numerous methods for acquiring knowledge, such as sense and experience, reason and intuition, conscience and revelation, which mankind has benefited from throughout history. In the 20th century, logical positivists limited knowledge to the monopoly of sense and experience and, like Descartes, sought the unity and integration of sciences In contrast, the Holy Quran, by utilizing all available methods, has tried to enhance human consciousness in a comprehensive and all-round way. The Quran not only uses sense and experience to understand the natural world, but also uses them to reach supernatural truths. This research, using a descriptive-analytical method, comparatively examines the role and position of experience in the epistemology of the Holy Quran and logical positivism. The findings show that the monopoly of knowledge in the experimental method, although very effective in understanding natural and scientific issues, causes limitations in understanding metaphysical and ethical issues and paves the way for the closure of these areas. In contrast, the Quran, with a comprehensive and integrated approach, uses experience alongside other epistemological methods and uses it in all sciences, both natural and supernatural. Accordingly, the empirical method cannot be considered as the only method of knowledge, but rather, along with other methods, it has a complementary and determining role | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Sense, the Holy Quran, logical positivism, Epistemology, Experimental method | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |
||