تاریخ دریافت: 04 آذر 1398،
تاریخ بازنگری: 09 شهریور 1399،
تاریخ پذیرش: 06 مهر 1399
چکیده
چکیده گئورگ لوکاچ یکی از برجسته‌ترین چهره‌های حیات روشنفکری و ادبیّات قرن بیستم است. گستردگی اندیشه‌ها و آثار، هم‌چنین تنوع مواضع فکری او که عموما متأثّر از فضای دشوار سیاسی آن سالهاست، ارزیابی و بررسی افکارش را سخت کرده است. نقد ادبی لوکاچ به شدّت متأثّر از رویکرد مارکسیستی اوست. او از نامبردارترین و تاثیرگذارترین متفکّرانی است که در بحث از مکتب رئالیسم سوسیالیستی و انتقادی می‌توان به دیدگاه‌های آنان ارجاع داد. بر این اساس، نوشتار حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که امر سیاسی چه جایگاهی در نظریه‌ی هنر و نقد ادبی داشته است؟ لوکاچ با تمهید و دفاع از رئالیسم انتقادی، مکتب ادبی را به عرصه‌ی نقد سیاسی جامعه‌ی مدرن و آثار ادبی تبدیل می‌کند. پژوهش حاضر ضمن بررسی دوره‌ی حیات فکری پر فراز و فرود و تمایز دوره‌ی «لوکاچ جوان» و «لوکاچ متاخر»، با بهره‌گیری از نقد سیاسی نشان می‌دهد چگونه شرایط اجتماعی و سیاسی سبب شده پرولتاریا جای رمان‌نویس و پس از آن ضرورت انقلاب جای اثر ادبی را بگیرد. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی با استناد به آثار لوکاچ به نگارش درآمده است.
Reflection of Politics in Lukacs’s Theory of Critical Realism
نویسندگان [English]
Mohammad Taghi Ghezelsofla1؛ Reaz Satari2
1Department of Political Science
2Department of Literery
چکیده [English]
Abstract
Georg Lukacs is one of the most important figures of the twentieth century intellectual and literary life. Thoughts, works, and the variety of his intellectual positions are generally influenced by the difficult political climate of those years. This has made it difficult to evaluate his works. Lukacs's literary criticism is strongly influenced by his Marxist approach. Accordingly, the present paper seeks to answer the question of what place politics had in the theory of art and literary criticism? By preparing and defending critical realism, Lukacs transforms the literary school into a political critique of modern society and literary works. The present study, while examining the period of ups and downs in intellectual life and distinguishing the period of "Young Lukacs" and "Late Lukacs", uses political critique to show how the social and political conditions caused the proletariat to replace the novelist and then the necessity of revolution instead of the literary work. This article is a descriptive-analytical one based on Lukács's works.
کرایب، یان. (1378). نظریه اجتماعی مدرن. ترجمه عباس مخبر. چ 1. تهران: آگه.
کولاکوفسکی، لشک. (1387). جریان‌های اصلی مارکسیسم در قرن بیستم. ترجمه عباس میلانی. چ 1. ج 3. تهران: اختران.
گلدمن، لوسین. (1378). «تأملی بر تاریخ و آگاهی طبقاتی». تاریخ و آگاهی طبقاتی ، ترجمه محمّد جعفر پوینده، چ 1. تهران: تجربه.
لوکاچ، گئورگ. (1383). پژوهشی در رئالیسم اروپائی. ترجمه اکبر افسری. چ 1. تهران: علمی و فرهنگی.
لوکاچ، گئورگ. (1378). تاریخ و آگاهی طبقاتی. ترجمه محمّد جعفر پوینده. چ 1. تهران: تجربه.
لوکاچ، گئورگ. (1385). «تغییر کارکرد ماتریالیسم تاریخی». جامعه‌شناسی انتقادی. ویراسته پل کانرتون. ترجمه حسن چاوشیان. چ 1. تهران: اختران.
لوکاچ، گئورگ. (1382). جان و صورت. ترجمه رضا رضایی. چ 1. تهران: نشر ماهی.
لوکاچ، گئورگ. (1377). «رمان از نظرگاه هگل». درآمدی بر جامعه‌شناسی ادبیّات. ویراسته لوسین گلدمن. ترجمه و گرد آوری محمّد جعفر پوینده. چ 1. تهران: نقش جهان.
مطلب زاده، ناصر. (1396). رویکردهای سیاسی در نقد ادبی. چ 1. تهران: تیسا.
هارلند، ریچارد. (1382). درآمدی بر نظریه ادبیاز افلاطون تا بارت. ترجمه: گروه ترجمه شیراز. چ 1. تهران: نشر چشمه.
یانوش، گوستاو. (1386). گفتگو با کافکا. ترجمه فرامرز بهزاد. چ 1. تهران: خوارزمی.
Benewick, Robert (1992) The Routledge Dictionary of twentieth Century, London: Routledge.
Craig, Edward (1998) Routledge Encyclopedic of philosophy, (vol.5), London: Routledge.
Dreyfus, H. And Harrison, H (1992) Heidegger: A Critical Reader, Oxford: Blackwell.
Duvignaud, J (1972) The Sociology of Art, London: Paladin.
Fuchs, Christian (2016) Critical Theory of Communication, London: University of Westminster Press.
Jameson, Fredric (1998) The Political Unconscious, New York: Cornell University Prees.
Lukas, Georg (2000) "specific Particularity as the Central Category of Aesthetics" in Cazeaux (ed) The Continental Aesthetics Reader, London: Routledge.
Thampson J. Michael (2011), Georg Lukacs Reconsidered, London: Continum.
