آمار
| تعداد نشریات | 28 |
| تعداد شماره‌ها | 426 |
| تعداد مقالات | 4,164 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,739,404 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,988,832 |
مرور نظام‌مند مطالعات تعارض کار- خانواده در ایران | ||
| جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی | ||
| مقاله 3، دوره 9، شماره 19، شهریور 1401، صفحه 59-84 اصل مقاله (1008.13 K) | ||
| نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/ssi.2022.23099.1978 | ||
| نویسندگان | ||
| ولی اله شمسی* 1؛ محمد همتی2؛ حلیمه عنایت3 | ||
| 1دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکدهی اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز | ||
| 3استاد بخش جامعه‌شناسی و برنامه‌ریزی اجتماعی، دانشکدهی اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز | ||
| تاریخ دریافت: 17 بهمن 1400، تاریخ بازنگری: 08 اردیبهشت 1401، تاریخ پذیرش: 31 اردیبهشت 1401 | ||
| چکیده | ||
| خانواده همانند سایر نهادهای اجتماعی ممکن است با گذشت زمان مسائل متعددی را تجربه کند. از جمله مسائل مرتبط با این نهاد که بیش از چنددهه مورد توجه محققان علوم اجتماعی قرار گرفته پدیدهی «تعارض کار- خانواده» است. با توجه به وجود پیشینه‌‌ی مناسب، هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی و نقد مطالعاتی است که در داخل کشور و با تمرکز بر این موضوع صورت گرفته است. بدین منظور و با اتکا بر روش مرور نظام‌مند تعداد 20 مقاله‌‌ی علمی-پژوهشی منتشرشده در حدفاصل سال‌های 1399-1389 از دو پایگاه معتبر داخلی برگزیده شدند. نتایج پژوهش پس از بررسی مقالات بر دو محور روش‌شناختی و نتیجه‌شناختی نشان داد که اکثر پژوهش‌ها بر نقش عوامل اجتماعی در سطوح خرد و میانه به‌عنوان عوامل اثرگذار بر این پدیده تأکید داشتند. همچنین، دیگر نتایج پژوهش نشان داد که مطالعات صورت‌گرفته از عدم‌توجه به نوع مشاغل و مکانیسم اثرگذاری آن‌ها، استفاده‌‌ی مکرر از شاخص‌های پیشین و همچنین بی‌توجهی آشکار به کاربرد رویکردهای ترکیبی و کیفی در بررسی این موضوع رنج می‌برند. با این‌وجود، دستیابی به برخی از مهم‌‌ترین علل و عوامل اثرگذار بر خلق و تداوم این پدیده می‌تواند دست‌اندرکاران حوزه‌های اشتغال و خانواده را در امر برنامه‌ریزی و اتخاذ سیاست‌های بهینه در جهت رفع این مسأله یاری رساند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نهاد اجتماعی؛ تعارض کار- خانواده؛ کار؛ خانواده؛ مرور نظام‌مند | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Systematic Review of Work-Family Conflict Studies in Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Valiollah Shamsi1؛ Mohammad Hemmati2؛ Halimeh Enayat3 | ||
| 1M.A Student of Social Sciences Research, Shahid Beheshti University | ||
| 2M.A Student of Sociology, Shiraz University | ||
| 3Professor of Sociology, Faculty of Economics, Management and Social Sciences, Shiraz University | ||
| چکیده [English] | ||
| The family, like other social institutions, may experience many problems over time. One of the issues related to this institution is the phenomenon of "work-family conflict". Due to the existence of a suitable background, the main purpose of this study is to review and critique the studies done in the country focusing on this issue. For this purpose, relying on a systematic review method, 20 scientific-research articles published in the period of 2010-2011 were selected from two databases. The results of the research after reviewing the articles on the two axis of methodology showed that most of the researches emphasized the role of social factors at the micro and middle levels as factors affecting this phenomenon. Other results showed that the studies have suffered from inattention to the type of jobs and their mechanism of action, repeated previous indicators and obvious inattention to the use of combined and qualitative approaches in the study of this issue. However, achieving some of the most important causes and factors affecting the creation and continuation of this phenomenon can help those experts in the field of employment and family in planning and adopting optimal policies to solve this issue | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Social institution, Work-family conflict, Work, Family, Systematic review | ||
| مراجع | ||
|
احمدی‌چگنی، سحر؛ محمودی‌کیا، مریم و نیسی، عبدالکاظم(1393). «بررسی رابطه‌ی خودرارزشیابی‌های محوری با خشنودی شغلی: نقش واسطه‌ای تعارض کار-خانواده و خانواده-کار». مجله‌ی روان‌شناسی اجتماعی. 1 (30)، 64-51.
ارونسون، البوت (1395). روان‌شناسی اجتماعی. (ترجمه‌ی حسین شکرکن). تهران: انتشارات رشد.
اصفهانی، پروانه؛ دانشی‌کهنی، زهرا و عارفی، مرضیه(1398) «شیوع بارداری ناخواسته در زنان ایرانی: مرورنظام‌مند و متاآنالیز». مجله‌ی علمی پژوهان، 18 (2)، 12-1.
افتخارصعادی، زهرا و باوی، ساسان(1391). «رابطه‌ی تعارض کار-خانواده و خانواده-کار با اشتیاق شغلی و رضایت زناشویی در کارمندان». مجله‌ی روان‌شناسی اجتماعی. 8 (27).9-83.
حیدری, آرمان و دهقانی, حمیده (1395). «شناسایی کیفی پدیدهی تعارض کار- خانواده و چگونگی مدیریت آن در بین زنان معلم متأهل شهر دلوار». فصلنامهی جامعه‌شناسی کاربردی, 27 (3)، 40-15.
خبرگزاری ایسنا (1400). ریزش یک‌میلیون‌نفری شاغلان؛ کدخبر: 1400022215528. بازیابی از www.isna.ir
دعایی, حبیب‌الله؛ پور, سمیرا و خریدار, فاطمه (1391). «تحلیل و بررسی عوامل پیش‌بینی‌کننده‌ی تعارض کار-خانواده و قصد ترک خدمت( نمونه‌ی موردمطالعه: پرستاران بیمارستان قائم (عج) در مشهد)». مجله‌ی علوم اجتماعی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد, 9 (10)، 88-63.
رازقی نصرآباد, حجیه بی‌بی؛ علی‌مندگاری, ملیحه و محمدی‌پور ندوشن, علی (1394). «بررسی تعارض کار-خانواده و رابطه‌ی آن با رفتار باروری (مطالعه‌ای در بین زنان شاغل در اداره‌ی آموزش و پرورش شهر یزد)». نامه‌ی انجمن جمعیت‌شناسی ایران, 10 (19)، 193-165.
رستگار خالد, امیر و محمدی, میثم (1392). «بررسی تعارض کار-خانواده در بین پرستاران زن و مرد شهرستان سبزوار و رابطه‌ی آن با رضایت کاری». مجله‌ی مطالعات راهبردی زنان, 16 (61). 96-59.
زارع, رضا, فتحی‌زاده, علیرضا و عبدی‌نیا, حسین(1399). «تأثیر مشکلات میان‌فردی بر تعارض کار-خانواده: واکاوی نقش میانجی‌گر فرسودگی احساسی و تعدیل گر انتقام‌جویی». فصلنامهی مطالعات منابع انسانی. 10 (1)، 134-109.
زمانی‌مقدم، مسعود و افشانی، سیدعلیرضا(1400) توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در ایران: مروری نظام‌مند. فصلنامهی رفاه اجتماعی، 21 (80). 80-45.
سالاری, رقیه, بحرالعلوم, حسن و بیگلری, نسرین(1399). «تأثیر حمایت اجتماعی و تعارض کار-خانواده بر عملکرد شغلی کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان کرمان». مجله‌ی مدیریت ورزشی, 12 (1)، 200-181.
سبک‌رو، مهدی و فلاحی، محمدباقر(1397). «تبیین تعارض کار-خانواده ازطریق سرمایه‌ی روان‌شناختی پرستاران». نشریه‌ی پژوهش پرستاری ایران. 13 (2)، 88-81.
سلاجقه‌ی تذرجی, فاطمه و بحرینی‌زاده, آناهیتا(1398). «پیش‌بینی فرسودگی عاطفی براساس سایش اجتماعی و تعارض کار- خانواده در معلمان ابتدایی شهر کرمان». فصلنامهی مشاوره‌ی شغلی و سازمانی, 11 (40)، 82-53.
سلیمانی، ابوذر؛ دل‌پیشه، علی و احمدی، علیرضا(1394) «بررسی میزان شیوع خشونت علیه زنان باردار در ایران: مطالعه‌ی مرور نظام‌مند و فراتحلیل». مجله‌ی پرستاری و مامایی، 13 (11)، 986-973.
عباسی‌شوازی، محمدتقی, و صادقی, رسول(1384). «قومیت و الگوی ازدواج در ایران». مجله‌ی زن در توسعه و سیاست, 3 (1)، 25-47.
علی‌محمدزاده، خلیل؛ محبی، سیده فاطمه و لباف، طاهره(1392). «مرور نظام‌مند سه‌دهه مقالات پژوهشی علل سزارین و راهبردهای مدیریت سلامت جمعیت». فصلنامهی مطالعات راهبردی زنان، 16 (61) ، 57-7.
عریضی‌سامانی, حمیدرضا و ذاکرفرد, منیرالسادات(1389). «رابطه‌ی تعارض کار-خانواده با رفتارهای مدنی سازمانی باتوجه به نقش تعدیلی عدالت رویه‌ای». مجله‌ی خانواده‌پژوهی, 6 (22). 41-23.
عنبری، موسی (1395). جامعه‌شناسی توسعه؛ از اقتصاد تا فرهنگ. تهران: انتشارات سمت.
فرهادی، علی؛ موحدی، یزدان و نعل‌چی، معصومه(1392). «رابطه‌ی بین تعارض کار-خانواده با مؤلفه های فرسودگی شغلی و تمایل به ترک شغل در پرستاران زن». نشریه‌ی پرستاری ایران. 26 (84)، 43-34.
قائدامینی هارونی، عباس؛ صادق‌زاده، نازنین و ابراهیم‌زاده‌ی دسجردی، رضا(1396). «رابطه‌ی بین تعارض کار-خانواده با نظام ارزشی کارکنان دانشگاه آزاداسلامی- واحد شهرکرد». مجله‌ی مدیریت فرهنگی، 11 (38)، 60-47.
قاضی‌طباطبائی، محمود و ودادهیر، ابولعلی(1389). فراتحلیل در پژوهش‌های اجتماعی و رفتاری. تهران: انتشارات جامعه‌شناسان.
کلنی, سیمین‌دخت و عریضی, حمیدرضا(1396). «سبک‌های مقابله با استرس شغلی و تعارض کار-خانواده». مجله‌ی مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت. 9 (33)، 156-133.
گیدنز، آنتونی (1392). جامعه‌شناسی. (ترجمه‌ی حسن چاوشیان). تهران: نشر نی.
مک‌کارتی جین و ادواردز، روزالیند(1390). مفاهیم کلیدی در مطالعات خانواده. (ترجمه‌ی محمد مهدی لیببی). تهران: انتشارات علم.
ملکی‌ها، مرضیه باغبان، ایران و فاتحی‌زاده، مریم‌السادات (1388). «بررسی اثربخشی مدیریت تعارض کار-خانواده بر کاهش تعارض کار-خاواده و خانواده-کار زنان شاغل». مجله‌ی مطالعات اجتماعی-روان‌شناختی زنان. 7 (1)، 152-133.
ملکی‌ها, مرضیه, باغبان , ایران و فاتحی‌زاده, مریم‌السادات(1389). «آموزش مدیریت تعارض کار-خانواده: یک بررسی تجربی در میان کارمندان زن». مجله‌ی روان‌شناسی تحولی, 6 (24). 351-345.
نبوی, سیدعبدالحسین و شهریاری, مرضیه(1391). «بررسی تأثیر محرک‌های تنش‌زا و حمایت اجتماعی در خانواده بر تعارض خانواده با کار». مجله‌ی جامعه‌شناسی ایران, 13 (1 و 2). 57-31.
نبوی, سیدعبدالحسین و شهریاری, مرضیه(1393). «علل و پیامد تعارض کار-خانواده و بررسی بیگانگی از کار به‌عنوان یکی از پیامدهای آن». مجله‌ی پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی. 3 (1)، 59-45.
نعیمی, گیتا, نظری, علی‌محمدو ثنایی‌ذکر, باقر(1393). «بررسی ربطه‌ی بین کیفیت زندگی کاری و تعارض کار-خانواده با عملکرد شغلی کارکنان مرد متأهل». فصلنامهی مشاوره‌ی شغلی و سازمانی, 4 (10)، 73-57.
هاشمی شیح‌شبانی, سیداسماعیل, ارشدی, نسرین و بذرافکن, حسام(1390). «تحلیل ساختاری تعارض کار-خانواده با خشنودی شغلی و سلامت روانی». فصلنامهی مشاوره و روا‌ن‌درمانی خانواده. 1 (3)، 365-349.
هدایت‌نیا، فرج‌الله(1385). «اشتغال زنان و مصلحت خانواده در قانون مدنی». مجله‌ی مطالعات راهبردی زنان, 20 (34).
یزدان‌شناس, مهدی و رشتیانی, محمد(1397). «اثر تعدیل‌کننده‌ی تعارض نقش و تعارض کار-خانواده، اعتماد و عدالت سازمانی ادراک‌شده در تأثیرگذاری فرسودگی شغلی بر بدبینی سازمانی». فصلنامهی مطالعات رفتار سازمانی. 7 (1)، 80-57.
Allen, T., French, K., & Dumani, S. (2015). Meta-Analysis of Work-Family Conflict mean Differences: Does national content matter? Journal of Vocational Behavior, 7 (90), 90-100.
Allen, T., Johnson, R., & Saboe, K. (2012). Dispositonal Variables and Work-Family Conflict: A Metha-Analysis. Journal of Vocational Behavior, 1 (80), 17-26.
Amstad, F., Meier, J., & Fasel, U. (2011). A meta-Analysis of Work-Family Conflict and Various Outcomes with a Special emphasis on Cross-domin Verssus Matching-domain. Journal of Occupationall Health Psychology, 16 (2), 151-169.
Blood, R. (1972). The Family. NewYork: The Free Press.
Bolton, S., & Houlihan, M. (2009). Are We Having Fun Yet? A Consideration of Workplace Gun and Engagement Employee Relations. Journal of Employee Relations, (3). 556-568
French, K., Dumani, S., & Allen, T. (2018). A Metha-Analysis of Work-Family Conflict and Social Support. Journal of Psychological Bullentein, 31 (6) 284-314.
Greenhaus, J., & Beutell, N. (1985). Sources of Conflict Between Work and Family Roles. The Academy of Management Review, 10 (1), 76-88.
Le, H, Newman, A, Menzies, J & Zheng, C (2020). Work–life Balance in Asia: A systematic review. Journal of Human Resource Management Review, 30 (4), 1-56
Kahn, R., Wolfe, D., & Quinn, R. (1964). Organizational stress. NewYork: Wiley.
Kossek, E., Noe, R., and Demarr, B. (1999). Work-Family role Synthesis: Individual and Organizational Determinants. The International Journal of Conflict Management, 10 (2), 102-129.
Kossek, E., Pichler, S., & Bodner, T. (2011). Workplace Social Support and Work-Family Conflict: A Metha Analysis. Journal of Personnel Psychology, 64 (2), 289-313.
Perrewe, P., & Hochwarter, W. (2001). Can we really have it all? The Attainment of work & Family values. Journal of Current Directions in Psychological Science, 10 (1), 29-33.
Remery, C., & Schippers, J. (2019). Work-Family Conflict in The European union: The Impact of Organizational and Public facilities. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16 (22). 19-44
Thompson, C., Beauvais, L., & Lyness, K. (1999). When Work-Family Benefits are Not Enough. Journal of Vacational Behavior, 54 (3). 392-415.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 743 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 583 |
||