آمار
| تعداد نشریات | 28 |
| تعداد شماره‌ها | 426 |
| تعداد مقالات | 4,164 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,739,219 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,988,736 |
اهداف امنیتی ترکیه در پروژه گاپ و تاثیر آن بر ایران | ||
| سیاست و روابط بین الملل | ||
| دوره 5، شماره 10، آبان 1400، صفحه 203-219 اصل مقاله (369.79 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/jpir.2022.23713.1291 | ||
| نویسنده | ||
| ماری ملکی* | ||
| دانش آموخته دانشگاه مازندران | ||
| تاریخ دریافت: 21 خرداد 1401، تاریخ بازنگری: 08 شهریور 1401، تاریخ پذیرش: 14 مهر 1401 | ||
| چکیده | ||
| ترکیه با اجرای پروژه سدسازی گاپ بر روی رودخانه دجله و فرات حق انحصاری بهره برداری از آن را برای خود می‌داند و کنترل آب جریان یافته به کشورهای پایین دست را نیز در کنترل خود دارد. همین عامل نارضایتی این کشورها را موجب شده و مشکلاتی را بخصوص از جنبه امنیتی برای کشورهای مجاور به وجود آورده است. با توجه به تأثیرات بهره‌برداری پروژه گاپ بر کشورهای پایین دست، مقاله پیش روی این سوال را مطرح می کند که ترکیه در احداث سدهای پروژه گاپ چه اهداف سیاسی و امنیتی را دنبال می‌کند؟ و احداث این سدها چه تأثیری بر امنیت ایران خواهد گذاشت؟ مقاله با رویکردی پژوهشی و با بهره‌گیری از مکتب کپنهاگ این مفروضات را در نظر گرفته است که پروژه گاپ در طول چندین دهه با توجه به سیاست‌های اعلامی ترکیه تغییر ماهیت داده است و از ابزاری فنی و توسعه‌ای تبدیل به امری امنیتی شده است. ترکیه با بهره‌برداری از این سد به دنبال اهداف هژمونی‌خواهانه، در دست‌گیری کنترل کردهای منطقه و همچنین به دنبال معاوضه نفت و آب در منطقه می‌باشد. همچنین از تاثیرات این پروژه بر ایران می‌توان به خطر افتادن امنیت هویتی، خطرات محیط زیستی، شوری زمین و امنیت غذایی و کشاورزی نام برد که در مقاله مورد بررسی قرار می‌گیرد | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| امنیت؛ ایران؛ ترکیه؛ گاپ؛ مکتب کپنهاک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Turkey's security goals in the Gap project and its impact on Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| mari maleki | ||
| Graduated from Mazandaran University | ||
| چکیده [English] | ||
| By implementing the Gap dam project on the Tigris and Euphrates rivers, Turkey has the exclusive right to use it and controls the water flowing to the downstream countries. This factor has the dissatisfaction of these countries and has created problems, especially in terms of security, for the neighboring countries. Considering the effects of the GAP project exploitation on the downstream countries, the article raises the question, what political and security goals does Turkey pursue in the construction of GAP project dams? And what effect will the construction of these dams have on Iran's security? With a research approach and using the Copenhagen school, the article has taken into account the assumptions that the GAP project has changed its nature over several decades according to the declared policies of Turkey and has turned from a technical and development tool into a security issue. By exploiting this dam, Turkey is pursuing hegemonic goals, taking control of the Kurds in the region, and also seeking to exchange oil and water in the region. Also, the effects of this project on Iran can be mentioned as jeopardizing identity security, environmental hazards, soil salinity, and food and agricultural security, which are discussed in the article. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Security, Iran, Turkey, gap, Copenhagen school | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، نبی الله (1386) «تأملی بر مبانی و مکتب کپنهاک»، فصل‌نامه‌ی سیاست خارجی، سال 7، شماره‌ی 23: 439-458.
اسماعیل‌زاده امامقلی، یاسر و حسنعلی احمدی فشارکی (1395) «داعش و امنیت ایران با تکیه بر مکتب کپنهاگ»، فصل‌نامه‌ی پژوهش‌های راهبردی سیاست، سال 5، شماره‌ی 18: 141-123.
بوزان، باری؛ ویور، الی و پاپ دو ویلد (1386) چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت، ترجمه‌ی علیرضا طیب، تهران: پژوهش‌کده‌ی مطالعات راهبردی.
تقی‌لو، فرامرز و مصطفی خیری (1399) «ترکیه، بحران سوریه و سیاست مقابله با ظهور کردستان (2020- 2011)»، پژوهشنامه ایرانی سیاست بین‌الملل، سال نهم، شماره‌ی 1: 84-55.
چگنی‌زاده، غلامعلی و محمد آثارتمر (1388) «تحرکات قومی کرد‌ها و امنیت ملی ترکیه»، فصل‌نامه‌ی بین‌المللی روابط خارجی، سال اول، شماره‌ی 2:218-185.
خبرگزاری آناتولی (31/7/1399)، امنیت انرژی؛ نگاهی به قدرت‌های اقتصادی دنیا و ترکیه، قابل دسترسی در: https://www.aa.com. tr/fa/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-
خبرگزاری ایلنا (30/1/ 1401) مؤلفه‌های تأثیرگذار بر سیاست آبی ترکیه؛ از گاپ تا داپ/ شمال ایران در خطر سدسازی روی ارس ، قابل دسترسی در: https://www.ilna. news/fa/tiny/news-1219751
ذوالقدر، مالک و رشید کاظمی پیرسرا (1394) «سیاست ترکیه در اقلیم کردستان و آینده‌ی سیاسی عراق»، فصل‌نامه‌ی پژوهش‌های سیاسی و بین‌الملل، دوره‌ی 6، شماره‌ی 23: 107-69.
سازمند، بهاره (1392) «مکتب کپنهاگ و امنیت زیست محیطی خلیج فارس: واکاوی فعالیت‌های سازمان راپمی»، مجموعه مقالات نهمین همایش ملی خلیج فارس، دوره‌ی 9: 171-188.
طباطبایی، محمد و محمدجواد فتحی (1393) «تحول مفهوم امنیت پس از جنگ سرد بر اساس مکتب کپنهاک»، فصل‌نامه‌ی مطالعات راهبردی جهانی شدن، سال 5، شماره‌ی 14: 42-7.
کرمی، افشین؛ حسین‌زاده، جواد و زهرا پیشگاهی فرد (1395) «تأثیرات هیدروپلتیک بر مناسبات عراق و ترکیه با تأکید بر دجله و فرات»، فصل‌نامه‌ی مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، شماره‌ی 17: 51-29.
کلانتری، جلال و حامد حکمت آرا (1399) «بررسی هیدروپلیتیکی سدسازی‌های ترکیه در حوضه ارس»، مقاله‌ی نهمین همایش ملی سامانه‌های سطوح آبگیر باران. GAP که به طور رسمی در دهه 1970 راه اندازی شد، در ابتدا با هدف ساخت 22 سد و 19 نیروگاه برق آبی (HPP) بر روی رودخانه های فرات و دجله و شبکه های آبیاری گسترده برای تولید انرژی برق آبی و آبیاری 1.8 میلیون هکتار از زمین های آناتولیاس جنوبی هدف قرار گرفت.
محمدی خسروی، اعظم؛ شاهنده، بهزاد؛ اطهری، سید اسدالله و داوود هرمیداس باوند (1399) «پروژه‌ی آناتولی جنوب شرقی در بستر بحران هویت ملی ترکیه»، فصل‌نامه‌ی سیاست خارجی، دوره‌ی نهم، شماره‌ی 2:116-85.
مرادی طادی، محمدرضا (1396) «آب و سیاست؛ نگاهی به فرآیند سیاسی‌شدن آب»، فصل‌نامه‌ی مطالعات میان رشته‌ای در علوم انسانی، شماره‌ی 9، دوره‌ی 4: 90-71.
نصری، قدیر (1381) «مکتب کپنهاک، مبانی نظری و موازین علمی»، فصل‌نامه‌ی مطالعات دفاع امنیتی، سال نهم، شماره‌ی 33: 33-58.
نواری، علی(1397) «ساخت و راه‌اندازی سد ایلیسو در ترکیه و پدیده‌ی ریزگرد‌ها در ایران: اولویت اصول مرتبط با حقوق بین‌الملل محیط زیست»، فصل‌نامه‌ی مطالعات حقوقی، دوره‌ی دهم، شماره‌ی 4:261-219.
Al-Ansari, N (2013), Management of water resources in Iraq: perspectives and prognoses. Engineering 5(6), 667–684. Al-Ansari, N., Ammar, A. A. and Knutsson, S. (2015) Iraq Water Resources Planning, Perspectives and Prognoses. International Conference on Civil and Construction Engineering, Jeddah, 26-27 January 2015, 32 p. Bilgen, Arda(2018), Turkey’s Southeastern Anatolia Project (GAP): A qualitative review of the literature, British Journal of Middle Eastern Studies, 47(7): 652–671. Beschorner, Natasha(1992), Water and instability in the Middle East / Natasha Beschorner, London: The International Institute for Strategic Studies. Busch,Clare (2021), Will Turkey’s thirst for dam building add an element of combustibility to a regional water crisis? Equal Times: https://www.equaltimes.org/will-turkey-s-thirst-for-dam.
Daoudy, M. (2009) ‘Asymmetric Power: Negotiating Water in the Euphrates and Tigris’, International Negotiation 14(2): 361–91. DSI (2018) ‘Ilısu Barajı’nın Yapım Hikayesi’ [‘The Construction Story of the Ilısu Dam’]. Devlet Su ˙I¸sleri (State Hydraulic Works). www.youtube.com/watch?v=9TheIjxEb04&list= PLa_5oPuJqNWQKPO3ZzkO_wSXsmpgtgukh (accessed 14 June 2021). International Energy Agency, Turkey 2021 Energy Policy Review (IEA)(2021), Turkey 2021, https://iea. blob.core. windows.net/assets/cc499a7b-b72a-466c-88de-d792a9daff44/Turkey_2021_Energy_Policy_Review. pdf. Islar, M. (2012) ‘Struggles for Recognition: Privatisation of Water Use Rights of Turkish Rivers’, Local Environment 17(3): 317–32. GegenStrömung, countercurent(2011), Dam construction in Turkey and its impact on economic, cultural and social rights, Submission to the UN Committee on Economic, Social and Cultural Rights for its 46th Session. . HARRIS, LEILA M. (2002), Water and Con£ict Geographies of the Southeastern Anatolia Project, Society and Natural Resources, Volume 15, 2002 - Issue 8, Pages 743-759. Kibaroglu, A. and S. Gürsoy (2015) ‘Water–Energy–Food Nexus in a Transboundary Context: The Euphrates–Tigris River Basin as a Case Study’, Water International 40(5–6): 824–838. Kibaroglu, A (2017) ‘State-of-the-art Review of Transboundary Water Governance in the Euphrates–Tigris River Basin’, International Journal of Water Resources Development, 35(1): 4–29. Murray Li, Tanya (2007), The Will to Improve: Governmentality, Development, and the Practice of Politics, Duke University Press, Durham, NC. Meijer, Laura (2018), The Southeastern Anatolia Project (GAP): water, counterinsurgency, and conflict”, Course “Food Security in International Politics: The Middle East and Africa”, sciences po, kumait program. Nomikos, John M, (2016), THE DAMS WAR. RESEARCH INSTITUTE FOR EUROPEAN AND AMERICAN STUDIES (RIEAS)., Greece, Greece, No. 172. Oktav, Akın (2017), The effects of secondary components on the interior noise characteristics of automobiles, Journal of Vibroengineering,19(6). Özkaynak, B, E. Turhan and C. I. Aydın (2020) ‘The Politics of Energy in Turkey: Running Engines on Geopolitical, Discursive and Coercive Power’, in G. M. Tezcür (ed.) Oxford Handbook of Turkish Politics. Oxford: Oxford University Press (online). oxfordhb/9780190064891.013.29. https://doi.org/10.1093/
Scheumann,. W (1998). Conflicts on the Euphrates: An analysis of water and non-water issues. In W. Scheumann & M. Schiffler (Eds.), Water in the Middle East (pp. 31–45). Berlin: Springer. Tezcür, Murat Schiel, Rebecca and Bruce M. Wilson (2021), The Effectiveness of Harnessing Human Rights: The Struggle over the Ilısu Dam in Turkey, developmand and change, Volume 52, Issue 6, Pages 1343-1369. Warner, Jeroen (2012), The struggle over Turkey’s Ilısu Dam: domestic and international security linkages, Int Environ Agreements, International Environmental Agreements: Politics, Law and Economics volume 12, pages 231–250. Yu, Winston, World Bank; William Rex, Matthew McCartney, Stefan Uhlenbrook, Rachel von; and Jerome Priscoli(2021), Storing water: A new integrated approach for resilient development, Global Water Partnership, international water management institute, https://www.gwp.org/globalassets/global/toolbox/publications/perspective-papers/perspectives-paper-on-water-storage. pdf. حبیب راضی طلفاح الدلیمی، جواد علی فلاح و ناصر والی فریح(2008)، «الاهمیته الجیوبولیتیکیه للمشاریع المائیه الترکیه فی أعالی حوض نهر دجله و تأثیر‌ها فی الامن المائی العراق»، مجلة واسط للعلوم الانسانیة، المجلد 8، العدد7. ص9-33.
زکریا، محمد(2019)، مشروع غاب الترکی و تأثیرة علی الموارد المائیة والواقع البیئی فی العراق،
روبنس، فیلیب (1993)، ترکیا والشرط الأوسط، بیروت، ترجمة: می‌خوائیل نجم خوری، دار قرطبة للنشر والثوثیق والأبحاث.
عبد الکریم محمد، فرح (2014)، «النزاع على المیاه بین العراق وترکیا، 2003-2014»، رسالة مقدمة لاستکمال متطلبات الحصول على درجة الماجستیر فی العلوم السیاسیة، الاستاذ الدکتور محمد حمد القطاطشة. جامعة الشرق الأوسط.
عبید حداد، د. حامد(2012)، «مشاریع المائیه الترکیه فی حوضی دجله و الفرات، الاهداف و النوایا»، مرکز الدراسات الدولیه، جامعه بغداد، المجلد 18، العدد 65.
علی عبد الحسین عبد الله، أ. م. د(2016)، «الفرص الضائعة أمام العراق فی می‌اه دجلة والفرات»، الجامعة المستنصریة کلیة العلوم السیاسیة، عدد 30.
محمد طه السوئدانی، د. حامد (2011)، العلاقات العراقیه-الترکیه العمق التاریخی و الیات تفعیل التواصل، جامعه الموصل، مرکز الدراسات الاقلیمیه.
المجذوب، طارق(2012)، تأثیر المیاه فی العلاقات بین ترکیا وجوار‌ها العربی، فی: نور الدین، محمد تقدیم العرب وترکیا تحدیات الحاضر ورهانات المستقبل، الدوحة، المرکز العربی للأبحاث ودراسة السیاسات. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 638 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 485 |
||