آمار
| تعداد نشریات | 28 |
| تعداد شماره‌ها | 426 |
| تعداد مقالات | 4,164 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,739,395 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,988,827 |
کاربرد هنری و زیبایی‌شناختی کنایه‌های تصویری، خیالی و شعری در قرآن کریم | ||
| مطالعات فهم قرآن | ||
| دوره 1، شماره 1، اسفند 1401، صفحه 239-256 اصل مقاله (404.73 K) | ||
| نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/qhs.2023.24298.1158 | ||
| نویسندگان | ||
| بهروز قربان زاده* 1؛ جواد محمدزاده2؛ ساره تقوایی3 | ||
| 1مدیر گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه مازندران | ||
| 2استاد مدعو دانشگاه مازندران | ||
| 3عضو هییت علمی دانشگاه جهرم | ||
| تاریخ دریافت: 22 شهریور 1401، تاریخ بازنگری: 04 آبان 1401، تاریخ پذیرش: 23 اسفند 1401 | ||
| چکیده | ||
| یکی از مقوله‌های تصویرسازی در زبان کنایه است. در واقع کنایه، تعبیری هنری و غیرمستقیم از موضوع‌های گوناگون است که با استفاده از آن، معانی و مضامین ذهنی و انتزاعی به شکلی هنرمندانه و تأثیرگذار به ذهن مخاطب منتقل می‌شود. از طرفی دیگر، قرآن کریم نیز برای هدایت بشر از تصاویر هنری بسیاری استفاده کرده است که یکی از آنها کنایه‌های تصویری و شعری است تا از طریق تصویرسازی، مفاهیم انتزاعی را عینی سازد. لذا هدف اصلی این مقاله پرداختن به موضوع استفاده از کنایه‌های تصویری، خیالی و شعری به عنوان یک تکنیک هنری است که از جمله ویژگیهای خاص در شکل‌گیری ساختار آیات قرآن کریم به‌شمار می‌آید. در این مقاله، با بررسی ساختار کنایی (تصویری، خیالی و شعری) در قرآن کریم، که با شیوه ی توصیفی- تحلیلی و با ذکر شواهد قرآنی، نوشته شده است، این نتائج حاصل گشته است که بسامد کنایه‌های تصویری در مقایسه با دیگر کنایه‌ها بیشتر است و معنای اولیة همة کنایه‌های تصویری مصداق عینی دارد اما معنای اولیه کنایة خیالی قابلیت تحقق در عالم واقع را ندارد. همة این کنایه‌ها از نوع صفت هستند که گاهی به شکل تمثیلی تداعی کننده لازم معنا می‌باشند و از آن به کنایة شعری نامیده می-شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن کریم؛ کنایة تصویری؛ کنایة خیالی؛ کنایة شعری؛ مصداق عینی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
ابن عاشور، محمد طاهر (1984)، تفسیر التحریر والتنویر، تونس: الدار التونسیة للنشر.
ابن منظور، محمد بن مکرم (بی‌تا)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
آقاحسینی، حسین و محبوبه همتیان، (1394)، نگاهی تحلیلی به علم بیان، تهران: سمت.
آلوسی، محمود أبو الثناء (بی‌تا)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
پریز، عبدالقادر (1387)، «تطوّر تاریخی کنایه در ادب فارسی و عربی تا قرن هفتم هجری»، فصلنامۀ زبان و ادب پارسی، شمارة 38، صص 90 – 67.
تفتازانی، سعدالدین ( ۱۴۰۷)، مطوّل، قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
جبری، سوسن (1394)، «تردیدهای بنیادین در معیارهای شناخت کنایه»، دوفصلنامۀ زبان و ادبیات فارسی، دورۀ 23، شمارۀ 79: 112-83.
جرجانی، عبدالقاهر (1987)، دلائل الإعجاز، بیروت: دار المعرفة.
حسینی، جعفر (1413)، اسالیب البیان فی القرآن، تهران: وزارت فرهنی و ارشاد اسالمی.
راغب اصفهانی (بی‌تا)، المفردات فی غریب القرآن، مکتبة نزار مصطفی الباز.
رمضانی، حمیده (1390)، «بررسی کنایه در جزء 28 و 29 قرآن کریم»، پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم.
زمخشری، جارالله ابی قاسم (1385)، اساس البلاغه، به کوشش م. ر. جویباری و جمعی از نویسندگان، قم: نسیم فردوس.
ــــــــــــــــــ (1998)، الکشاف عن حقایق التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، تحقیق: شیخ عادل أحمد عبد الموجود و شیخ علی محمد معوّض، ریاض: مطبعة العبیکان.
شعراوی، محمد متولی (1991)، تفسیر الشعراوی (خواطری حول القرآن الکریم)، مصر: أخبار الیوم.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1385)، صور خیال در شعر فارسی، تهران: آگاه.
طاهری، علی (1394)، «بررسی سبک هنری قرآن کریم در به‌کار گیری انواع کنایه و عدول از لفظ قبیح به حسن»، پژوهشهای ادبی قرآنی، دورة 3، شمارة 3، صص 115 – 93.
طباطبایی، محمد حسین (1997)، تفسیر المیزان، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
عسکری، ابوهلال (1981)، الفروق اللغویة، ضبط و تحقیق: حسام الدین القدیسی، بیروت: دار الکتب العلمیة.
غفوری‌فر، محمد و حسینی، علیرضا (1396)، «تحلیل و بررسی بازتاب قرآن کریم در کنایه‌های عامیانه با رویکرد بینامتنیت» نشریة زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز، سال 70 / شمارة 632، صص 187 – 167.
المتنبی (1983)، دیوان المتنبی، بیروت: دار بیروت
مستفید، حمیدرضا (1395)، در محضر قرآن کریم، قم: انتشارات مرکز طبع و نشر قرآن.
مطلوب، أحمد (1980)، البلاغة العربیة- المعانی والبیان والبدیع، الجمهوریة العراقیة: وزارة التعلیم العالی والعلمی.
میرزا نیا، منصور (1382)، فرهنگ‌نامة کنایه، تهران: امیر کبیر.
نصیری، روح الله (1393)، «کاربرد کنایه در پرتو آیاتی از قرآن کریم»، سراج منیر؛ سال 5 / شمارة 14، صص 126 – 109.
همایی، جلال‌الدین (۱۳۷۴)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: نشر نما. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 443 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 209 |
||
