آمار
| تعداد نشریات | 28 |
| تعداد شماره‌ها | 426 |
| تعداد مقالات | 4,163 |
| تعداد مشاهده مقاله | 6,738,884 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,988,422 |
بررسی شکل‌گیری و توسعة بافت معماری قدیم شهر تون در دورة اسلامی با استناد به قرائن تاریخی و شواهد باستان‌شناختی | ||
| مطالعات باستان شناسی دوران اسلامی Journal of Islamic Archaeology studies | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 بهمن 1402 اصل مقاله (1.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/jiar.2023.25293.1036 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اصغر محمودی نسب* 1؛ جواد خدادوست2؛ محمد فرجامی3؛ ذبیح الله مسعودی4؛ حسین رضوانی مقدم5 | ||
| 1مدرس مدعو گروه باستان شناسی دانشگاه بیرجند | ||
| 2مدرس مدعو گروه باستان شناسی دانشگاه تربت حیدریه | ||
| 3اداره کل میراث فرهنگی خراسان جنوبی | ||
| 4دانشکده هنر دانشگاه بیرجند | ||
| 5دانش آموخته کارشناسی باستان شناسی دانشگاه بیرجند | ||
| تاریخ دریافت: 21 فروردین 1402، تاریخ بازنگری: 25 اردیبهشت 1402، تاریخ پذیرش: 22 بهمن 1402 | ||
| چکیده | ||
| بافت معماری قدیم شهر تون (فردوس) یکی از بافت‌های ارزشمند خراسان جنوبی در طول دوران تاریخی و اسلامی است که در این مقاله به چگونگی روند شکل‌گیری و رشد فیزیکی - فضایی این شهر پرداخته می‌شود. این بافت، هر چند بر اثر زلزله سال 1347 هـ.خ آسیب‌های زیادی دید، اما بناهای به جای مانده و سپس کاوش‌ها و آواربرداری باستان‌شناسی انجام شده در محدودة این شهر کهن، نشان از عظمت آن در گذشته دارد. جایگاه جغرافیایی مناسب، از جمله آب کافی و خاک حاصلخیز، قرارگیری شهر در یک مسیر ارتباطی مهم و رسمی شدن مذهب تشیّع در دورة صفوی در روند شکل‌گیری و توسعة شهر مهم‌ترین نقش را داشته است. شرایط محیطی مناسب شهر تون موجب شده، این شهر در دورة تاریخی شکل گرفته و در قرون نخستین اسلامی به عنوان یکی از شهرهای مهم قُهِستان رشد و گسترش یابد، به طوری که در منابع نخستین اسلامی تاریخ نویسان به آن اشاره دارند و با حملة مغول به شهر تون، روند رشد شهر کُند شده و در دورة تیموری و صفوی با رسمی شدن مذهب تشیع، شهر دوباره گسترش پیدا می‌کند، که این امر را می‌توان در ساخت بناها و محلات جدید در بافت شهر می‌توان دید. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی - تحلیلی و داده‌های آن از طریق مطالعة منابع کتابخانه‌ای و برداشت میدانی به روش پیمایشی در محل با رویکرد تاریخی - فرهنگی و با هدف شکل‌گیری و گسترش شهر تون در دوره‌های مختلف تاریخی انجام شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بافت تاریخی تون؛ شرایط جغرافیایی؛ مسیر ارتباطی؛ ارگ؛ صفوی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study of the formation and development of the ancient architectural context of the city of Tun (Ferdows) in the Islamic period based on historical evidence and archaeological evidence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| ali asqar mahmoodi nasab1؛ javad khodadoost2؛ mohamad farjami3؛ zabihhollah masoudi4؛ Hossein Rezvani Moqadam5 | ||
| 1Invited lecturer in the Department of Archeology, Birjand University | ||
| 2Visiting lecturer of the Department of Archeology of Torbat Heydarieh University | ||
| 3General Department of Cultural Heritage of South Khorasan | ||
| 4Faculty of Arts, Birjand University | ||
| 5Archeology graduate of Birjand University | ||
| چکیده [English] | ||
| The historical context of the city of Tun (Ferdows) is one of the valuable textures of South Khorasan during the historical and Islamic period. In this article, the process of formation and physical-spatial growth of this city is discussed. Although this texture was severely damaged by the earthquake of 1968, but the surviving buildings and then the excavations and archaeological excavations carried out in the area of this ancient city, showed its greatness in the past, so that In the early written sources of the Islamic era, it is mentioned as one of the most important cities of Qohestan. Suitable geographical location, including sufficient water and fertile soil, the location of the city in an important communication route and the formalization of the Shiite religion in the Safavid period has played the most important role in the formation and development of the city. The favorable environmental conditions of the city of Tun have caused this city to be formed in the historical period and to grow and expand in the first centuries of Islam as one of the important cities of Ghohestan, as historians refer to in the first Islamic sources. And with the Mongol invasion of the city of Tun, the growth of the city slowed down and in the Timurid and Safavid periods, with the officialization of the Shiite religion, the city expanded again, which can be seen in the construction of new buildings and neighborhoods in the city Sight. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| historical context of Tun city, geographical conditions, communication route, citadel, Safavid | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 58 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 69 |
||