پیوندهای مفید
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 500 |
| تعداد مقالات | 4,875 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,508,325 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,602,051 |
پیش‌ران‌های مؤثر بر آیندۀ مشاورۀ شغلی در ایران | ||
| جامعهشناسی نهادهای اجتماعی | ||
| دوره 12، شماره 25، شهریور 1404، صفحه 155-179 اصل مقاله (823.94 K) | ||
| نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22080/ssi.2025.28447.2251 | ||
| نویسندگان | ||
| مهسا حاجیانی* 1؛ مهدی زارع بهرام آبادی2 | ||
| 1کارشناسی ارشد رشتۀ مشاورۀ شغلی، گروه مشاوره، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران، | ||
| 2دانشیار، گروه مشاوره، دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران، | ||
| تاریخ دریافت: 05 بهمن 1403، تاریخ بازنگری: 06 فروردین 1404، تاریخ پذیرش: 16 فروردین 1404 | ||
| چکیده | ||
| اهداف: موضوع اشتغال و مسایل مرتبط با آن یکی از مهم‌ترین عرصه‌های نظام اجتماعی و مسایل حوزۀ حکمرانی محسوب می‌شود. با توجه به شرایط پیش رو، مسائل و نیازهای در حال شکل‌گیری، مسألۀ اصلی این پژوهش، تحلیل محیطی نظام مشاورۀ شغلی در ایران آینده و شناسایی مهم‌ترین پیش‌ران‌های مؤثر بر آیندۀ نظام مشاورۀ شغلی با رویکرد محیط‌شناسی راهبردی است. رویکرد نظری این پژوهش برای شناسایی پیش‌ران‌ها، مشتمل بر برخی نظریه‌های آینده‌پژوهی مانند مثلث آینده‌پژوهی و رویکرد چهار بعدی دی تور (توجه به رویدادها، روندها، تصاویر و اقدامات) بوده است. روش مطالعه: روش انجام این پژوهش، آمیخته (کمی و کیفی) بود و پژوهش‌گر به تناسب مراحل تحقیق و سؤالات مختلف خود از روش‌های متعددی بهره گرفته است؛ اما روش اصلی گردآوری اطلاعات "پویش محیطی" از طریق مرور ادبیات و تکنیک دلفی یا مصاحبه‌های خبرگی با کارشناسان و نیز مرور اسناد و سیاست‌ها بوده است. روش نمونه‌گیری، هدفمند و ابزارهای پژوهش، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته و پرسش-نامه‌های بسته بود. روش‌های تجزیه‌و‌تحلیل شامل آمار توصیفی برای داده‌های پرسش‌نامه‌های بسته و تحلیل ماتریس متقاطع با استفاده از نرم‌افزار میک میک بود. یافته‌ها: یافته‌های اصلی نشان داد مشاورۀ شغلی از میان 147 پیش‌ران شناسایی‌شده، تحت تأثیر سه پیش‌ران کلیدی "سامان‌دهی مؤسسات کاریابی و مشاورۀ شغلی و برقراری ارتباط بین آن‌ها"، "داشتن افق و برنامه‌ریزی بلندمدت" و "نیاز اقشار مختلف جامعه به مشاورۀ شغلی" است. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد برای فعال‌سازی و توسعۀ نظام مشاورۀ شغلی در ایران بایستی تمرکز نظام سیاست‌گذاری تواماً بر سامان‌دهی نهادهای ذی‌ربط، تدوین برنامه‌های درازمدت و توجه به نیازهای گروه‌های مختلف سنی جنسی و شغلی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آینده‌پژوهی؛ تحلیل میک مک؛ تحلیل ماتریس متقاطع؛ محیط‌شناسی راهبردی؛ نظام مشاورۀ شغلی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Drivers Affecting the Future of Career Counseling System in Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahsa Hajiani1؛ Mahdi Zare Bahramabadi2 | ||
| 1Master of Career Counseling, Department of Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatab 'i University, Tehran, Iran. | ||
| 2Associate Professor, Department of Counseling, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba 'i University, Tehran, Iran, | ||
| چکیده [English] | ||
| Objectives: Considering the multifaceted uncertainties, evolving conditions, and emerging societal needs, this research aims to analyze the future landscape of the career counseling system in Iran through a strategic environmental lens. The primary objective is to identify the key drivers shaping the future of this system, grounded in futures studies theories such as the Futures Research Triangle and Dator’s four-dimensional approach (focusing on events, trends, images, and actions). Methods: This study employs a mixed-methods design (qualitative and quantitative), utilizing multiple data collection approaches tailored to each research stage. The primary methods included environmental scanning (via literature review), Delphi technique (expert interviews), analysis of policy documents, and structured observations. A purposive sampling strategy was adopted, with data collected through semi-structured interviews and closed-ended questionnaires. Data analysis entailed descriptive statistics (for quantitative data) and cross-impact matrix analysis (using MICMAC software). Results: From 147 identified drivers, three emerged as pivotal for Iran’s career counseling system: 1. "Coordination and integration among career counseling and job-search institutions, 2. "Long-term strategic planning and foresight," and 3. "Diverse societal demand for career counseling services". Conclusion: To enhance the efficacy and scalability of Iran’s career counseling system, policymakers must prioritize institutional coordination, evidence-based long-term strategies, and inclusive service delivery addressing the needs of varying demographic (age/gender) and occupational groups. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Career counseling system, Cross-impact analysis, Futures studies, MICMAC analysis, Strategic environmental analysis | ||
| مراجع | ||
|
احمدی، محمدرضا (1386). نقش مشاورۀ شغلی در کاستن از مسایل کارجویان، کارفرمایان و مراکز کاریابی، جشنوارۀ راهنمایی و مشاورۀ شغلی، جهاد دانشگاهی واحد الزهرا. برگرفته از
اکبرنژاد هنزایی، محمد (1393). مشاورۀ مسیر شغلی، تضمینی بر اثربخشی آموزش‌های فنی و حرفه‌ای در جهت اشتغالزایی پایدار، مهارت آموزی، ۲(۷)، 100-69.
ایمانی‌جاجرمی، حسین (1379). آشنایی با روش دلفی، فصلنامۀ مدیریت شهری، 1(1)، 45-52. برگرفته از
بل، وندل (1392). مبانی آینده‌پژوهی علوم انسانی برای عصر جدید: جلد اول، مصطفی تقوی و محسن محقق، تهران: نشر مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی (سال اصلی چاپ اثر، 2008).
بیشاب، پیترسی و هاینز، اندی (1396). آموزش دربارۀ آینده، مسعود منزوی، تهران: نشر مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی (سال اصلی چاپ اثر، 2012).
حاجیانی، ابراهیم (1390). مبانی اصول و روش‌های آینده‌پژوهی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
حاجیانی، ابراهیم (۱۳۹۴). چارچوب روش‌شناختی برای پژوهش‌های محیط‌شناختی، فصلنامۀ پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، 19(4)، 36-7. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17350727.1394.18.68.1.5
خزایی سعید و همکاران (1394). مبانی آینده پژوهی و روش‌های آن، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
دی تور، جیمز (۱۳۷۸). آینده‌پژوهی بهعنوان دانش کاربردی، ترجمۀ سید احمد ابراهیمی و عقیل ملکی‌فر. رهیافت، 20 (2)، 81-93.
رابرتسون، جیمز (1387). آیندۀ کار، سید مهدی الوانی و حسن دانایی فرد. تهران: نشر نی (سال اصلی چاپ اثر، ۱۹۸۵).
رازقی نصرآباد، حجیه بی بی؛ علی مندگاری، ملیحه، میری، راضیه و کارگر شورکی، محمدرضا (1400). فهم جامعهشناختی علل بیکاری جوانان شهر کرمانشاه براساس نظریۀ زمینهای، جامعهشناسی نهادهای اجتماعی، 8(۱۷)، 82-47.
زونکر، ورنون (1395). حرفه، کار و سلامت روان، تلفیق مشاورۀ حرفه‌ای با مشاورۀ شخصی، ترجمۀ مهدی زارع بهرام‌آبادی و همکاران، تهران: انتشارات رشد فرهنگ (سال اصلی چاپ اثر، ۲۰۰۸).
زونکر، ورنون (1398). مشاورۀ شغلی: رویکرد کلنگر. ترجمۀ علی محمد نظری و دیگران. تهران: انتشارات سمت (سال اصلی چاپ اثر، ۲۰۱۶).
شریعت، رضا (1383). بررسی تطبیقی مقررات ناظر بر فرآیند و مشاورۀ شغلی. مجلۀ کار و جامعه، 57(13)، 25-17. برگرفته از
شمسی، ولی اله؛ همتی، محمد و عنایت، حلیمه (1401). مرور نظاممند مطالعات تعارض کار- خانواده در ایران. جامعهشناسی نهادهای اجتماعی، ۹(۱۹)، 84-59.
علیزاده، محمد (1383). چالش‌های اشتغال و بازار کار در ایران، در انجمن جامعهشناسی ایران، مسائل اجتماعی ایران، تهران: نشر آگاه.
گوده، میشل (1375). از پیش‌بینی تا چشم‌انداز راهبردی، محمدرضا صالح‌پور. مجلۀ برنامه‌ریزی بودجه، 3 (12)، 42-9. (سال اصلی چاپ اثر، ۱۹۹۴).
لسکا، آمبرت و لسکا، نیکلا (1395). علایم ضعیف برای آگاهی راهبردی، ابزار پیشنگری برای مدیران، ترجمۀ فرزانه میرشاه ولایتی. تهران: نشر مؤسسۀ آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی (سال اصلی چاپ اثر، ۲۰۱۱).
مبینی دهکردی علی و حیدری حامد (۱۳۹۳). مبانی دانش محیط‌شناسی راهبردی. تهران: انتشارات صفار.
مشونیس، جان (1395). مسایل اجتماعی ج 2، هوشنگ نایبی. تهران: انتشارات شورای اجتماعی کشور (سال اصلی چاپ اثر، ۲۰۱۷).
وزارت آموزش و پرورش (1400). سالنامۀ آماری وزارت آموزش و پرورش 1400-1399. تهران: وزارت آموزش و پرورش، مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی و امور اداری.
وزارت آموزش و پرورش (1401). سند نظام جامع راهنمایی و مشاوره در آموزش و پرورش. تهران: شورای عالی آموزش و پرورش.
هارتانگ، پول جی. ساویکاس، مارک ال و والش، دبلیو بروس (1400). راهنمای مداخلات مسیر شغلی، ترجمۀ رضوان صالحی و محمد ربیعی. شهرکرد: دانشگاه شهرکرد (سال اصلی چاپ اثر، 2015).
Ahmadi. M. R. (2007). The role of career counseling in reducing the problems of job seekers, employers and job centers, Career Guidance and Counseling Festival, Al-Zahra Branch of Jihad Daneshgah. [In Persian]. https://www.sid.ir/paper/812273/fa Akbar Nejad Henzaei. M. (2014). Investigating the effect of career counseling on technical and vocational education for sustainable employment. Skill Training Journal, 7(2), 69–100. [In Persian]. https://www.sid.ir/paper/255996/fa Alizadeh. M. (2004). Challenges of employment and the labor market in Iran. In Iranian sociological association, Social Issues of Iran. Tehran: Agah publishing. [In Persian]. Bell. W. (2003). Fundamentals of futures studies in the humanities for the new era: Volume 1 (M. Taghavi & M. Mohaghegh, Trans.). Tehran: Defense Sciences and Technologies Futures Studies Center. [In Persian]. Bishab. P. & Hines. A. (2017). Education about the future (M. Manzavi, Trans.). Tehran: Defense Sciences and Technologies Futures Studies Center. [In Persian]. Dator. J. (1999). Futures studies as applied knowledge (S. A. Ebrahimi & A. Malekifar, Trans.). Rayhaft, 20(2), 81–93. [In Persian]. ETF. (2020) International trends in creativity in career counseling volume 2: Country case studies 2020. Retrived from https://www.ETF.europa.eu/sites/default/files/202011/innovation_in_career_guidance_vol._2_0.pdf Godeh, M. (2012). From Forecasting to Strategic Vision (Translated by M. R. Salehpour). Journal of Budget Planning, 3 (12), 9-42. (Original publication year 1994). [In Persian]. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/207586 Hajiani. E. (2011). Fundamentals of principles and methods of futures studies. Tehran: Imam Sadeq university press. [In Persian]. Hajiani. E. (2015). Methodological framework for environmental research. Quarterly Journal of the Institute for Strategic Studies, 18(68), 7–36. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17350727.1394.18.68.1.5 Hartung, Paul J. Savikas, Mark L. and Walsh, W. Bruce (1400). Career path intervention guide, (R. Salehi and M. Rabiei., Trans.). Shahrekord: Shahrekord University. (Original publication year 2015). [In Persian]. Helmer.O. (1994). The delphi method: Techniques and applications. London: Addison-wesley. Imani Jajarmi. H. (2000). Introduction to the Delphi method. Urban management quarterly, 1(1), 45–52. [In Persian]. https://www.sid.ir/paper/510881/fa Khazaei. S. et al. (2015). Fundamentals of futures studies and its methods. Tehran: National Science Policy Research Center Publications. [In Persian]. Leska, A. and Leska, N. (2014). Weak Signals for Strategic Awareness, a Foresight Tool for Managers, (F. Mirshah Velayati., Trans.). Tehran: Defense Industries Educational and Research Institute. (Original publication year 2011). [In Persian]. Mashunis, J. (2016). Social Issues Vol. 2, (H. Naibi., Trans.). Tehran: National Social Council Publications. (Original publication year 2017). [In Persian]. Ministry of Education (1400). Statistical yearbook of the ministry of education 1400-1399. Tehran: Ministry of Education, Center for Human Resources Planning and Administrative Affairs. [In Persian]. Ministry of Education (1401). Comprehensive guidance and counseling system document in education. Tehran: Higher Education Council. [In Persian]. Mobini Dehkordi. A. & Heidari. H. (2014). Fundamentals of strategic environmental knowledge. Tehran: Saffar Publications. [In Persian]. OECD. (2004 a). Career guidance and public policy -bridging the gap, Organization for Economic Cooperation and Development, Paris, France. Retrived from OECD. (2004 b). Career guidance - a handbook for policy makers, Organization for Economic Cooperation and Development, Paris, France. Retrived from Razeghi Nasrabad. H. B., Alimondegari, Miri, R., Kargar Shoraki, M., R. (2011). Sociological understanding of the causes of youth unemployment in Kermanshah city based on grounded theory. Sociology of Social Institutions, 8(17), 47–82. [In Persian]. https://doi.org/10.22080/ssi.2021.20992.1865 Reid. H & Bimrose. J. (2006). Constructing the future: Transforming career guidance, Institute of Career Guidance. West Midlands. Retrived from https://warwick.ac.uk/ Robertson. J. (2008). The future of work (S. M. Alvani & H. Danaeifard, Trans.). Tehran: Ney publications. [In Persian]. Shamsi. V. Hemmati. M. & Enayat. H. (2014). A systematic review of work-family conflict studies in Iran. Sociology of Social Institutions, 9(19), 59–84. [In Persian]. https://doi.org/10.22080/ssi.2022.23099.1978 Shariat. R. (2004). Comparative study of regulations governing the process and career counseling. Journal of Work and Society, 57(13), 17–25. [In Persian]. https://Ensani.ir/fa/article/9536/ Van esbroeck. R. (2008). Career guidance in a global world. In J. Athanasou, & R. V. Esbroeck (Eds.), International handbook of career guidance (pp. 23-44). Springer. World Economic Forum. (WEF). (2020). Annual report 2020-2021: World economic forum – annual report 2020-2021. Retrived from Zunker. V. (2016). Profession, work, and mental health: Integrating career counseling with personal counseling (M. Z. Bahramabadi et al., Trans.). Tehran: Roshd Farhang publications. [In Persian]. Zunker. V. (2019). Career counseling: A holistic approach (A. M. Nazari et al., Trans.). Tehran: Samt publications. [In Persian].
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3 |
||